Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırmaları Enstitüsü, yeni bir kenevir çeşidi olan ‘Gizlenci’yi geliştirmiştir ve bu çeşidin hasadı yapılmıştır. Geçmişte tescillenen kenevir çeşitlerine kıyasla daha yüksek lif verimine ve lif oranına sahip olan ‘Gizlenci’ için ocak ayında tescil başvurusu yapılması planlanmaktadır. Enstitü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, “Yüksek verim verdiği için kenevir çeşidini ülkemizin 3. çeşidi olarak tescil ettirmek istiyoruz” açıklamasında bulunmuştur.
Gizlenci çeşidi, OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü tarafından yürütülen çalışmalar sonucu geliştirilmiştir. Daha önce geliştirilen Türkiye’nin ilk yerli ve milli kenevir çeşitleri olan Vezir ve Narlı çeşitlerinden daha yüksek lif verimine sahip olduğu bilimsel olarak tespit edilmiştir. Gizlenci’nin tescil başvurusunun yapılacağı süreç, 2025 yılı Ocak ayında Tarım ve Orman Bakanlığı’na gerçekleştirilecektir. Bu çeşit, enstitünün yanı başındaki 50 metrekarelik kontrollü sera alanında hasat edilmiştir.
OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, yaptığı açıklamada, “Ülkemizin yeni bir çeşidi ihtiyacı var. Biz bunun üzerine, hem daha kaliteli hem de daha verimli çeşitler geliştirmek ve çeşit sayımızı artırmak için çalışmalar gerçekleştiriyoruz” şeklinde konuşmuştur. Prof. Dr. Aytaç ayrıca, Gizlenci çeşidinin tescil süreci hakkında bilgi vererek, “Gizlenci ismini vereceğimiz kenevir çeşidinin tescillenmesi için Ocak ayında Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvuru yapacağız. Bu tescil işlemleri 2 yıl sürebilir. İnşallah 2027 yılında bu çeşidimizi Türk tarımının hizmetine sunmuş olacağız” demiştir.
Prof. Dr. Aytaç, 2013 ve 2014 yıllarında ülkemizde ekilen genotiplerden elde edilen ilk 5 yıllık çalışma ile esrar oranının azaltıldığını, daha sonra ise lif ve verimin artırılması üzerine çalışmalar yapıldığını belirtmiştir. Son 3 yılda, üç farklı lokasyonda verim denemeleri gerçekleştirildiğini ve bu çalışmalar sonucunda başarılı sonuçlar elde edildiğini ifade etmiştir.
Gizlenci çeşidinin endüstriyel kenevir olarak ülkemizde tescillenmesini amaçladıklarını kaydeden Prof. Dr. Aytaç, çeşidin hem lif hem de biyo malzeme amaçlı kullanılabileceği üzerinde durmuştur. Ayrıca, elde edilen tohumların bir kısmının saklanarak tohum çoğaltımında kullanılacağını, diğer kısmının ise tohumluk kontrol ve sertifikasyon kurumu ile paylaşılarak yerli ve yabancı çeşitlerle karşılaştırılacağını ifade etmiştir. Bu karşılaştırma sürecinin 2 yıl süreceği belirtilmiştir.
Gizlenci’nin, tekstil, biyo kompozit gibi sanayinin çeşitli kollarında da kullanılabileceği düşünülmektedir. Prof. Dr. Aytaç, “Birim alanda sap verimliliği yüksek bir çeşidimiz” diyerek bu kenevir çeşidinin endüstriyel potansiyeline vurgu yapmıştır.
Samsun’da kurulan yeni kenevir fabrikası ile kenevir üretim alanında artış yaşanacağı belirtilmektedir. Havza ilçesinde yapımı süren 30 bin ton kapasiteli fabrikanın yakında hizmete girmesi beklenmektedir. Ülkemizde Samsun, Kastamonu ve Amasya gibi bölgelerde toplamda 13 bin 750 dekar alanda kenevir ekimi yapılmıştır. Geçen yıl bu rakam 6-7 bin civarındaydı. Fabrikanın 30 bin ton kapasiteye ulaşmadan önceki süreçlerde kenevir üretim alanlarının da artacağı öngörülmektedir.
Sonuç olarak, OMÜ Kenevir Araştırmaları
