Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformunca yürütülen proje kapsamında fay hatlarında yapılan incelemeler, Malatya’nın ardından Hatay’da devam ediyor.
Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir’in başkanlığındaki 10 kişilik ekip, Ölü Deniz Fay Zonu’nun Hacıpaşa fayının geçtiği Altınözü ilçesi Hacıpaşa Mahallesi’nde araştırma gerçekleştiriyor.
Bölgede iki hendek açan bilim insanları, fay hattının hareketlerini mercek altına alıyor, analiz için örnek topluyor.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’teki depremlerin fay zonuna etkilerini inceleyen ekipte, farklı üniversitelerden akademisyenler yer alıyor.
“6 Şubat depremiyle ilgili deformasyonlar görebiliyoruz”
Prof. Dr. Hasan Sözbilir proje çerçevesinde Ölü Deniz Fay Zonu’nun Narlı, Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa faylarını incelediklerini söyledi.
İncelemelerinin hafta boyunca süreceğini belirten Sözbilir, şöyle konuştu:
“Hacıpaşa Fayı üzerinde açtığımız iki hendekte şunu gördük; Ölü Deniz Fayı geçmişte yüzeye çıkarak can ve mal kaybına neden olmuş, fayın çok yakın zamanda kırılmadığını ve büyük olasılıkla 1800’lü yıllara denk gelen bir tarihte büyük bir deprem ürettiğini tahmin ediyoruz. Bunu saptamak için hendeklerden örnekler alıyoruz. Onların analiz sonuçlarına göre son depremi ne zaman yaptığını ve o süreden sonra ne kadar bir zaman geçtiğini öğrenmiş olacağız.”
Sözbilir, “Fay üzerinde dolaştığımızda 6 Şubat depremiyle ilgili deformasyonlar gördük. Ölü Deniz Fayı, 6 Şubat’taki deprem sonrasında epey bir zorlanmış ve kırılmaya karşı direnç göstermiş. Henüz kırılmamış ancak gelecekte, zamanı geldiğinde bu fay deprem üretecektir” ifadelerini kullandı.
Fay zonunda 7 ve üzerinde depremin yaşanabileceğini dile getiren Sözbilir, “Bu fayın Suriye içerisinde de kolları var. Onların yıkıcı deprem üretmesi bizi de etkileyecektir. Sadece Türkiye sınırlarındaki fayları değil, komşu fayları da çalışmamız gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Türkiye Deprem Tehlike Haritası yeniden düzenlenecek
Sözbilir, 14 üniversiteden 100’den fazla bilim insanının yer aldığı projenin tamamlanmasının ardından Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın yeniden düzenleneceğini belirtti.
Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy da 6 Şubat depremleri sonrasında diri fayların ne zaman kırıldığını, depremlerin tekrarlanma aralıklarını ve genel özelliklerini belirlemeyi hedeflediklerini söyledi.
Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi projesi, araştırma platformunun yürütücüleri tarafından Malatya’dan sonra Hatay’da yoğun bir şekilde sürdürülmektedir.
Projenin liderliğini üstlenen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesidir. Sözbilir’in başkanlığındaki 10 kişilik ekip, Ölü Deniz Fay Zonu’nu oluşturan Hacıpaşa fayının Altınözü ilçesi Hacıpaşa Mahallesi’nde araştırmalar yapmaktadır.
Bilim insanları, bölgede açtıkları iki hendekle fay hattının dinamiklerini inceliyor ve bu yönde gerekli analizleri yapabilmek için örnek topluyorlar. Bu süreç, Kahramanmaraş merkezli olarak yaşanan 6 Şubat 2023 depremlerinin fay zonuna olan etkilerini anlamaya yönelik bir çaba olarak değerlendiriliyor.
Projeye çeşitli üniversitelerden akademisyenler de katkıda bulunarak, fayların geçmişteki davranışları hakkında daha fazla bilgi edinmeyi amaçlıyorlar.
“6 Şubat depremiyle ilgili deformasyonlar gözlemlendi”
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, projeyle ilgili yaptığı açıklamada, Ölü Deniz Fay Zonu’nda Narlı, Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa faylarını incelediklerini belirtti. İncelemelerin hafta içerisinde devam edeceğini vurguladı.
Sözbilir, yapılan gözlemler sonucunda Hacıpaşa Fayı üzerinde açtıkları hendeklerden elde ettikleri bulguları paylaşarak, “Ölü Deniz Fayı geçmişte yüzeye çıkarak ciddi can ve mal kaybına yol açmış. Yine, bu fayın yakın zamanda kırılmadığını ve muhtemelen 1800’lü yıllarda büyük bir deprem ürettiğini tahmin ediyoruz. Bu hususu netleştirmek için hendeklerden aldığımız örneklerin analiz sonuçlarını bekliyoruz” diye konuştu.
Prof. Sözbilir, “Hendeklerde yaptığımız incelemelerde 6 Şubat depremine ait deformasyonlar gözlemledik. Ölü Deniz Fayı, bu deprem sonrasında önemli bir zorlanma geçirmiş ve kıramamak için direnç göstermiş. Ancak bu fay, gelecekte bir deprem üretebilir” açıklamasında bulundu.
Sözbilir, fay zonunun potansiyel olarak 7 ve üzerindeki depremlere yol açabileceğini ve Suriye sınırında da bu fayın uzantıları bulunduğunu belirtti. “Bu nedenle, sadece Türkiye içindeki fayları değil, komşu fayları da incelememiz gerektiği kanaatindeyim” dedi.
Türkiye Deprem Tehlike Haritası güncellenecek
Projenin tamamlandığında, 14 üniversiteden 100’den fazla bilim insanının katkısıyla Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın yeniden oluşturulacağını belirten Sözbilir, böylelikle daha detaylı ve güncel bir harita elde edileceğini ifade etti.
Ayrıca, Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy, 6 Şubat depremlerinin ardından diri fayların ne zaman kırıldığını ve depremlerin tekrarlanma aralıklarını belirlemeyi amaçladıklarını dile getirdi.
