ABD Başkanı Donald Trump, “Kurtuluş Günü Tarifesi” adı altında yeni bir gümrük vergisi uygulamasını gündeme getirdi. Bu düzenleme, Çin başta olmak üzere birçok Asya ülkesine yüzde 34’e varan oranlarda gümrük vergisi artışı getirmesiyle dikkat çekti. Söz konusu adım, küresel finans piyasalarında dalgalanmalara yol açtı. Ekonomist Prof. Dr. Sefer Şener, bu vergi artışının, diğer ülkelerin de ABD’ye uyguladığı ciddi gümrük vergileriyle birlikte önemli sonuçlar doğuracağını ifade etti.
RESESYON TEHLİKESİ
Gümrük vergisi artışının küresel finans ve ticaret piyasaları üzerindeki olası etkilerini değerlendiren Prof. Dr. Sefer Şener, bu durumun küresel ticarete olumsuz yansımaları olabileceğine dikkat çekti. “Bu artış, dünya genelinde fiyatların yukarı çıkmasına ve enflasyonun artış göstermesine yol açabilir. Ayrıca, ülkelerin büyüme hızlarının yavaşlaması muhtemeldir. Bazı ülkeler resesyona girebilir,” dedi.
FİYAT ARTAR, BÜYÜME AZALIR
Fiyat artışlarıyla ilgili projeksiyonlarda bulunan Prof. Dr. Şener, “Gümrük vergilerindeki artışın küresel ölçekte tüm ürünlerde yüzde 10 ila 60 arasında bir fiyat artışı yaratabileceğini öngörüyoruz. Bunun yanında ülkelerin büyüme oranları da yarım veya bir puan kadar düşebilir. Bu durum kısa ve uzun vadede etkisini gösterecektir,” şeklinde konuştu. “İki ya da üç yıl içinde fiyatların yeniden eski seviyelere döneceğini düşünüyorum. Yani, bu süreçte fiyatlar artarken büyüme oranları aşağı yönlü etkilenebilir.”
ABD’NİN LEHİNE OLUR
Prof. Dr. Şener, gümrük vergilerindeki artışın kısa ve orta vadede ABD’nin avantajına olacağını belirtti. “Bu artış sonrası birçok teknoloji firması üretimlerini ABD’ye geri çekecektir. Bu durum, ABD için büyük bir kazanç sağlasa da, dünya genelinde ürün fiyatlarının yükselmesi ABD’nin de aleyhine olacaktır. Ancak birçok sektörde yatırımların ABD’ye yönelmesi, bu kaybı minimize edecektir,” dedi.
TÜRKİYE DE AVANTAJLI
Türkiye’nin de bu tablo içerisinde avantajlı bir konuma geçtiğinin altını çizen Prof. Dr. Şener, “Türkiye’ye sadece yüzde 10’luk bir vergi artışı getirildiği için rakip ülkeleriyle kıyaslandığında daha avantajlı bir durumda,” diye ekledi. “Bu gelişme, özellikle yabancı yatırımların Türkiye’ye yönelmesini sağlayabilir. Küresel fiyat artışları dünyayı etkileyecek, ancak biz daha az etkilenebilecek bir ülke konumundayız.”
TAYVAN’A MESAJ VAR
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Kamer Kasım, Trump’ın vergi artışlarının etkisini bir sınav süreci olarak değerlendireceğini ifade ederek, “Karşılıklılık ilkesine dayanan bu vergiler, ülkelerce karşılıklı olarak uygulanacak. Özellikle otomobile genel yüzde 25’lik bir vergi uygulanmıştır. ABD tüketicileri bu ürünleri daha yüksek fiyatlarla satın almak zorunda kalacak,” şeklinde konuştu. “Trump, bu durumun orta ve uzun vadede, tüketicileri ABD mallarına yönelteceğini öngörüyor. Türkiye’ye de geçmişte yüzde 10 uygulanırken, şimdi yüzde 10 artışla birlikte iç piyasada enflasyonist bir etki yaratabilir. Belirsizlikler, ticaret dengesi üzerinde olumsuz sonuçlara yol açabilecektir. Tayvan’a yönelik gümrük vergileri de artmış durumda, ancak bu mesajın amacı, Tayvanlı çip üreticilerine ‘gelin üretimi ABD’de yapın’ çağrısıdır.”
Kaynak: Web Özel
