ABD Başkanı Donald Trump, global piyasalardaki ciddi düşüşlerin sürmesi üzerine tarifeler konusunda önemli bir adım attı. İş dünyasından gelen, tarifelere hazırlıksız yakalandığı yönündeki eleştirilerin artması sonrası geri adım atmak zorunda kaldı.
Trump, Çin dışındaki ülkelere uygulanacak tarifeleri 90 gün süreyle askıya aldı. Ancak, Çin’e yönelik tarifeyi ise yüzde 125 seviyesine yükseltti. Bu gelişme, Çin’in ABD’den ithal ürünlerdeki tarifeyi yüzde 84’e çıkarma kararının hemen ardından geldi.
Bu karar sonrası küresel piyasalarda önemli bir hareketlilik gözlemlendi ve Nasdaq borsası yüzde 12 oranında bir artış kaydetti.
Dolar/TL kurunda anlık bir değişiklik gözlemlenmezken, dolar, dünya çapında diğer para birimleri karşısında güç kazandı. Euro/dolar paritesi ise 1,11 seviyelerinden düşerek 1,09 seviyelerine geriledi. Dolar/japon yeni paritesinde, 144 seviyelerinden 148 seviyelerine kadar yükseldi, ancak bu seviyelerde kalamazken yeniden geriledi. Bu haberin kaleme alındığı anda kur, yüzde 0,82 değer kaybıyla 146’dan işlem görmekteydi.
Doların diğer para birimleri karşısındaki gücünü ölçen DXY Endeksi, 101 seviyelerinden 102,355 seviyesine kadar yükseldi, ancak gün içerisinde yüzde 0,26 değer kaybı ile işlem gördü.
Dolar/TL, 37,99 TL’den başlarken, Euro/TL ise 42 TL’nin altına inerek 41,88 TL seviyesinden işlem görmeye başladı.
Küresel piyasalarda son 3 gündür büyük dalgalanmalar yaşanıyordu. Salı günü, Trump’ın tarifeleri 90 gün süreyle askıya alacağına dair haberlere çıkmış; sonrasında Beyaz Saray tarafından bu bilgiler yalanlanmıştı. Bu belirsizlikler, ABD borsalarının önce yüzde -4,80 oranında düşüş yaşamasına, sonrasında ise yüzde 2 oranında bir artış göstermesine neden oldu. Ancak tekrar düşerek yüzde 3,80 seviyelerinde kapandı.
Tarifelerle ilgili eleştiriler, ABD’nin finans ve iş dünyasında yoğunlaşırken, Trump’ı geri adım atmaya zorlayan unsurlar arasında tarifelerin hızla ve hazırlıksız uygulanması konusundaki endişeler yer aldı. ABD’li Hedge Fon milyarderi Bill Ackman, faizlerin yükselmesi ve doların değer kaybettiği bir ortamda, mevcut politikaların etkisiz olduğunu ifade etti. Ackman ayrıca, yatırım yaptığı şirketlerden artan maliyetler ve kâr marjlarının düşeceğine dair bilgi aldığını belirtti.
Ackman, ABD’nin ticari açıdan kahve ve çay üretiminde güçlü olmadığını ve alternatiflerin kısa sürede sağlanamayacağını vurgulayarak, tarifelerin devam etmesi durumunda birçok orta ve küçük ölçekli işletmenin iflas tehlikesi yaşayacağını ekledi.
Bununla birlikte, başka bir Hedge Fon milyarderi Ken Griffin, iş dünyasını Trump’ı daha çok uyarmak ve geri adım atmasını sağlamak için harekete geçmeye çağırdı. Griffin, tarifelerin yanlış bir karar olduğunu belirterek, düşük gelirli ailelerin artan maliyetler karşısında zorlanacağını ifade etti.
ABD Hazine Bakanı’nın akıl hocası olan Hedge Fon milyarderi Stan Druckenmiller ise tarifelere destek vermediğini söyledi. ABD’nin en büyük yatırım bankası JP Morgan’ın CEO’su Jamie Dimon, resesyon olasılığının arttığını belirterek, Trump’ın tarifelerinin borsalarda yaşanan sert satışları tetiklediğini vurguladı.
Bu yoğun eleştirilerin ardından Trump, geri adım atarak Çin dışındaki ülkelere 90 gün boyunca tarifeleri durdurma kararı aldı. Trump, diğer ülkelerin anlaşma yapmak istemesi ve karşılık vermemesi durumunu öne sürdü. Bessent, misilleme yapmayan ülkelerin ödüllendirilmesinin gerektiğini belirtti.
İş Dyarıpardeşikçiş nedeniyle küresel piyasalarda ani yukarı yönlü hareketler kaydedildi. ABD borsalarında Dow yüzde 7,87, S&P 500 yüzde 9,52 ve Nasdaq Endeksi yüzde 12,16 oranında artış yaşadı.
Bank of America, Apple’ın üretiminin ABD’ye kaydırılması durumunda maliyetlerin yüzde 90 artacağını belirtti. Tarife iptali sonrası Apple hisseleri yüzde 15,33 değer kazanırken, Tesla’nın hisseleri de yüzde 22,69 oranında yükseldi.
Küresel piyasalarda yaşanan bu yükseliş, Asya borsalarına da yansıdı. Japonya’nın Nikkei Endeksi yüzde 8,24, Hong Kong borsası ise yüzde 1,84 oranında artış kaydetti.
Dün 60 doların altına gerileyen petrol fiyatları tarife iptalinin ardından 65 dolara kadar yükseldi. Ancak bugün ABD borsaları ekside işlem görmeye başladı. Yatırım bankaları, tarifelerin 90 gün süreyle durdurulmasının getirdiği rahatlamanın etkisinin, Çin’e yönelik yüzde 125’lik tarifeye çıkarılmasıyla kaybedildiğini göstermeye başladı.
Küresel piyasalarda ticaret savaşları izlenmeye devam edeceği anlaşılıyor.
ABD BORSALARI DÜŞÜŞLE AÇILDI
Trump’ın tarifelerle ilgili geri adım atmış olmasına rağmen, borsalar ticaret savaşlarındaki belirsizliklerin sürmesi nedeniyle düşüş göstermeye devam etti.
S&P 500 Endeksi yüzde 2,19, Nasdaq yüzde 2,60 ve Dow Jones yüzde 1,87 oranında düşüşle açıldı.
Ayrıca, açıklanan son veriler ABD’de enflasyonun yavaşlamaya devam ettiğini gösteriyor.
