ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptığı açıklamalar, piyasalarda önemli bir etki yaratmaya devam ediyor. Özellikle Çin ile yürütülen “tarife mücadelesi”, iki büyük ekonominin arasındaki gerginliğe dair belirsizlikleri artırırken, artan ticaret savaşı ve resesyon korkuları güvenli liman varlıklarına olan talebi artırıyor.
Analistler, ABD ekonomisinin bu belirsizliklerden kolayca kurtulamayacağına dikkat çekiyor. Tarife belirsizliğinin, ülke içinde resesyon endişelerini artırdığını belirten uzmanlar, bu durumun doların diğer para birimlerine karşı zayıflamasına zemin hazırladığını ifade etti.
Tüm bu gelişmelerle birlikte, dolar endeksi geçtiğimiz hafta Temmuz 2023’ten sonra ilk kez 100 seviyesinin altını test ederek 99,014’e kadar düştü ve bu, Nisan 2022’den bu yana görülen en düşük seviye oldu.
Makroekonomik veriler açısından, ABD’nin tarife stratejilerinin ülkede enflasyonist baskıları artırabileceği konusunda endişeler sürmektedir. Geçtiğimiz hafta açıklanan veriler, enflasyonun yavaşlamaya devam ettiğini göstermektedir.
Bu bağlamda, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), mart ayında aylık bazda yüzde 0,1 düşerken, yıllık bazda yüzde 2,4 ile beklentilerin altında kaldı. Mayıs 2020’den bu yana ilk kez TÜFE’de aylık bazda bir azalma görüldü. Enerji ve gıda fiyatları hariç tutulmuş çekirdek TÜFE ise mart ayında aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,8 ile beklenenden daha düşük bir artış kaydetti.
ALTIN YENİDEN ZİRVEYE ULAŞTI
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının keskinleşmesi ve doların zayıflaması, yatırımcıların güvenli bir liman olarak gördüğü “altın”a yönelmesine neden oldu. Cuma günü altının ons fiyatı 3,245.43 dolara ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktığı bildirildi. Haftayı ise 3,238 dolardan tamamladı. Gümüş fiyatları da sert düşüşlerin ardından gelen alımlar sayesinde değer kazandı ve haftayı 32,30 dolardan kapattı.
Platin ve paladyum fiyatları, değerli metaller piyasasında dalgalı bir seyir izledi. Ancak ticaret savaşı kaynaklı kaygılar ve otomotiv sektörüne yönelik endişeler, bu iki metalin fiyatlarında önemli artışların yaşanmasını engelledi.
Bazı değerli metallerde fiyatlar, geçtiğimiz hafta gümüşte yüzde 9,1, altında yüzde 6,6, platinde yüzde 2,9 ve paladyumda yüzde 0,3 oranında artış kaydedildi.
BAZI METALLER DOLAR DESTEĞİYLE YÜKSELDİ
Baz metaller, geçen haftaya ticaret savaşından kaynaklanan endişelerle düşüşle başlamasına rağmen, Trump’ın 75’ten fazla ülkeyle iletişime geçtiğini duyurması ve ek tarifelerin 90 gün süreyle askıya alınacağına dair açıklamalar, çinko hariç tüm diğer metallerin fiyatlarında yükselmeye yol açtı.
Pazarlar için fiyatlar, bu hafta bakırda yüzde 4,1, nikelde yüzde 3, kurşunda yüzde 0,5 ve alüminyumda yüzde 1 artış gösterdi. Ancak çinko fiyatında yüzde 0,2’lik bir azalma kaydedildi.
PETROL TALEP ENDİŞESİYLE GERİLEDİ
Petrol fiyatları, ABD ile Çin arasındaki tarife gelişmelerinin küresel enerji talebini azaltacağı konusundaki kaygılar ve OPEC ile diğer üretici ülkelerin üretimi artırma planları, petrol fiyatları üzerinde baskı yarattı.
Haftanın son işlem gününde Brent petrolün varil fiyatı uluslararası piyasalarda 58,22 dolara kadar gerileyerek, Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyesine ulaştı. Küresel enerji talebindeki azalış beklentileri, doğal gaz fiyatlarına da yansıyıp fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturdu.
Bu gelişmeler doğrultusunda Brent petrolün varil fiyatı bu hafta yüzde 2,3 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın fiyatı yüzde 7,7 geriledi.
KAHVE VE KAKAO TARİFE ENDİŞESİYLE DEĞER KAYBETTİ
Tarım emtia fiyatları, geçtiğimiz hafta küresel ekonomik belirsizlikler, olumsuz hava koşulları ve zayıflayan dolar endeksinin etkisiyle karışık bir seyir izledi. Buğday fiyatları, Rusya’da meydana gelen şiddetli dolu ve don olaylarının neticesinde yükseliş gösterdi. Karadeniz bölgesindeki kuraklık beklentisi ve Batı Avustralya’da ekim alanlarının daralacağına yönelik haberler, arz riski endişelerini artırarak fiyatları destekledi.
Mısır fiyatları zayıflayan dolar ve güçlü talep sayesinde değer kazandı. ABD’nin 55 milyon metrik ton seviyesindeki ihracat hedefinin yüzde 85’ine ulaşması, yatırımcıların mısır vadeli işlemlerindeki kısa pozisyonlarını azaltmalarına yol açtı. Ayrıca, Brezilya ve Arjantin’den gelen olumlu üretim tahminleri de fiyat artışını destekledi.
Soya fasulyesi fiyatları ise bilinmeyen bir bölgeye yapılan 121 bin metrik tonluk özel ihracat ile destek buldu. Çin’in ek tarifelerine rağmen ABD sevkiyatlarının istikrarlı kalması, fiyat artışlarını destekleyen bir diğer etken olarak öne çıkıyor. Bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda soya fasulyesi ve mısırda yüzde 7,8, pirinçte yüzde 3,3 ve buğdayda yüzde 4,8’lik artışlar gözlendi.
Diğer yandan, kahve ve kakao fiyatları, ABD’nin Vietnam ve Batı Afrika’ya uyguladığı yüksek ithalat vergilerine dair endişeler nedeniyle değer kaybetti. Bu durum, ihracatçılar açısından pazar daralma riski oluşturarak fiyatlar üzerinde baskı yarattı.
Şeker fiyatları ise artan küresel arz beklentileri ve düşen petrol fiyatları nedeniyle değer kaybı yaşadı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te, şekerde yüzde 5,4 ve kahvede yüzde 2,8’lik düşüşler görülürken, pamuk fiyatında yüzde 5,8’lik bir artış kaydedildi. Kakao fiyatları ise arz endişeleri nedeniyle haftayı yüzde 1,5 azalışla tamamladı.
