Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” uygulaması çerçevesinde gümrük vergilerini artırmasıyla birlikte ticari gerilimlerin ve ekonomik belirsizliklerin arttığı bir dönemde, önemli ticaret ortaklarından Malezya’ya ekonomik ayrışmaya ve tedarik zincirlerinin koparılmasına karşı durma çağrısında bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, Malezya ziyareti süresince Başbakan Enver İbrahim ile bir araya geldi.
Şi, ABD’yi üstü kapalı şekilde eleştirerek, Malezya’nın Güneydoğu Asya Uluslar Birliği’nin (ASEAN) liderliğindeki ana temasının “kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik” olmasının mevcut duruma dair derin bir anlayışa sahip olduğunu belirtti.
Şi, Çin ve Malezya’nın jeopolitik kutuplaşmaya, tek taraflılık ve korumacılık eğilimlerine karşı ortak bir duruş sergilemesi gerektiğini ifade etti. “Çin, ekonomik ayrışmalara, tedarik zincirlerinin koparılmasına, yüksek çitli küçük bahçelere ve aşırı tarifelere karşı koymak için bölgedeki ülkelerle iş birliği yapmaya hazırdır.” dedi.
Çin lideri, Çin-ASEAN Serbest Ticaret Anlaşması’nı güncelleyen protokolün en kısa zamanda imzalanması gerektiğini vurguladı.
Şi’nin, ABD’nin ekonomik güvenlik gerekçesiyle belirli alanlarda işbirliğini kısıtlamak üzere geliştirdiği “yüksek çitli küçük bahçe” stratejisine yaptığı atıf dikkat çekti.
“YENİ TİP BİR LİDERLİĞİN ÖRNEĞİNİ VERİYOR”
Başbakan Enver, Malezya’nın Çin’i önemli bir ortak olarak gördüğünü ve Malezyalıların Şi’nin liderliğini takdir ettiğini dile getirerek, “Devlet Başkanı Şi, yeni bir liderlik tarzının örneğini sunuyor. Ekonomik büyümeden, yatırımdan, insanların yoksulluktan kurtarılmasından bahsediyor; daha önemlisi, paylaşılan refah ve uygarlıkların diyaloğu üzerine vurgu yapıyor. Bu tür modern bir lider bulmak zor.” ifadelerini kullandı.
Malezya’nın, Çin ile stratejik işbirliğini derinleştirmeye ve siyasi güveni artırmaya kararlı olduğunu belirten Enver, ikili ticareti geliştirmek, Çinli şirketlerin Malezya’da iş ve yatırım yapmasını desteklemek, dijital ekonomi, yeşil ekonomi ve yapay zeka gibi yeni teknoloji alanlarında ortaklık kurmak istediklerini aktardı.
Liderlerin görüşmesinin ardından iki ülke arasında Konfüçyüs ve İslam Uygarlıkları Diyaloğu, dijital ekonomi, hizmetler ticareti, “İki Ülke İki Park” projeleri, ortak laboratuvarlar, yapay zeka, demir yolları, fikri mülkiyet hakları, tarım ürünleri ticareti, karşılıklı vize serbestisi ve dev pandaların korunması gibi 30’dan fazla işbirliği mutabakatı imzalandı.
Taraflar, ayrıca, ikili ilişkileri “Ortak Geleceği Paylaşan Yüksek Düzeyli Stratejik Çin-Malezya Topluluğu” perspektifiyle geliştirme amacıyla ortak bir açıklama yayımladı.
ABD İLE ÇİN ARASINDA TİCARET RESTLEŞMESİ
Çin Devlet Başkanı Şi, ABD ile ticari gerilimlerin arttığı kritik bir dönemde, Güneydoğu Asya’nın önemli ticaret ortaklarına ziyaretler düzenliyor. Şi, Vietnam ve Malezya’nın ardından Kamboçya’yı ziyaret edecek.
Şi’nin ziyaretlerinin, ABD Başkanı Trump’ın “karşılıklı tarifeler” çerçevesinde gümrük vergisi artışlarını ilan etmesinin hemen ardından gerçekleşmesi dikkat çekiyor.
Çin, ABD’nin tarifelerine anında karşılık veren ilk ülke olmuş ve benzer şekilde yanıt vermiştir. Bu restleşme sonucunda, ABD’nin Çin’e uyguladığı gümrük tarifesi %145’e kadar çıkarken, Çin de ABD’ye %125’e kadar oran belirlemiştir.
Washington yönetimi, diğer ülkelere yönelik karşılıklı tarifeleri 90 gün süreyle ertelemekte, ancak Çin’e karşı uygulanan tarifelerin yürürlüğe girdiğini belirtmiştir.
Trump, daha sonra; akıllı telefon, dizüstü bilgisayar, sabit disk, bilgisayar işlemcisi ve çipler gibi bazı teknoloji ürünlerinin ek vergilerden muaf tutulacağını açıklamıştır.
ABD, karşılıklı tarifeler çerçevesinde Malezya’ya da ek %24’lük gümrük vergisi yüklemiştir.
