Sosyal medya, insanların günlük yaşamlarının bir parçası haline geldiği günden bu yana, bireylerin kendilerini ifade etme biçimleri değişti. Her gün birçok kullanıcı, hayatlarının çeşitli anlarını fotoğraflarla belgeleyip paylaşmayı tercih ediyor. Bu durum, bazı kişilerde takıntı seviyesine ulaşabilen bir davranış biçimini ortaya çıkardı. Bu olguya ise 2014 yılında ilk kez ‘selfitis’ ismi verildi. Psikolog Hande Nacar Baş, bu konuyla ilgili İhlas Haber Ajansı’na bir dizi açıklamalarda bulundu.
Psikolog Nacar Baş, sosyal medyada yer alan beğeni ve yorumların, özellikle özgüven eksikliği yaşayan bireyler için zihinlerinde olumsuz bir değer algısı yaratabildiğine dikkat çekti. Kendilerine yönelik onay arayışının, paylaşılan selfie’ler aracılığıyla gerçekleştiğini vurguladı. “Dışarıdan gelen beğeniler, bu kişiler için birer onay aracı haline gelebiliyor ve sonucunda sağlıksız bir değerlik algısı geliştirmelerine yol açabiliyor. Çekildikleri fotoğraflar paylaşılmadığında, sosyal çevrelerinden kopmuş gibi hissedebiliyorlar,” dedi Nacar Baş.
‘Selfitis’ kavramının zamanla daha yaygın hale geldiğini belirten Nacar Baş, “Cep telefonlarının gelişmesi ve her an fotoğraf çekebilme imkânının sağlanması, bu durumu daha da teşvik etti. Özellikle sosyal medya platformlarının selfie paylaşımlarını desteklemesi, bu durumu psikolojik bir rahatsızlık seviyesine taşıyor,” şeklinde konuştu. Selfitis, kişinin kendi fotoğraflarını düzenli olarak çekip paylaşması olarak tanımlanmaktadır ve bu durum henüz resmi bir psikolojik tanı olmasa da, psikoloji literatürüne sağlam bir şekilde yerleşmiştir.
Araştırmalar, özgüven eksikliği yaşayan bireylerin selfitis gelişimine daha yatkın olduğunu göstermektedir. Fotoğraf düzenleme uygulamaları ve filtreler, kişilerin tercih ettikleri ideal dış görünüşe ulaşmalarını kolaylaştırırken, paylaşılan fotoğrafların aldığı beğeniler de bu döngüyü sürdürülebilir hale getiriyor. Her beğeni, bireyin beyninde dopamin salgılanmasına neden olarak mutluluk hissi yaratıyor. Bu durum, bireylerin aynı davranışı tekrar etmesi için bir motivasyon unsuru haline geliyor,” diye belirtti Hande Nacar Baş.
Sonuç olarak, sosyal medya platformlarının ve cep telefonlarının yaygın kullanımı, bireylerin kendilerini ifade etme şekillerini değiştirdiği gibi, bazı psikolojik sorunları da tetikleyebiliyor. Özgüven eksikliği ile boğuşan kişiler, dışsal onay arayışında takıntılı davranışlar geliştirebiliyor. Psikolog Hande Nacar Baş’ın açıklamaları, bu durumun önemini ve bireylerin psikolojik sağlıkları üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamız için bir çerçeve sunuyor.
