Dünya genelinde ABD’nin korumacı ticaret yaklaşımının etkileri ve enflasyon ile resesyon arasındaki belirsizlikler, küresel ekonomik gündemin odak noktası olmaya devam ediyor.
Merkez bankaları, enflasyonla mücadele çabalarına odaklanırken, değişebilecek ticaret stratejileri nedeniyle dünya ekonomisindeki belirsizliklere karşı temkinli bir duruş sergilemeye devam ediyor.
Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’nin korumacı ticaret politikalarının, enflasyonist baskıları arttırma ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkileme ihtimali, diğer büyük ekonomilerin kararlarını da şekillendiriyor.
Mart ayında, ABD Merkez Bankası (Fed), İngiltere Merkez Bankası (BoE), Japonya Merkez Bankası (BoJ), Rusya Merkez Bankası (CBR), Çekya Merkez Bankası, Macaristan Merkez Bankası (MNB), Polonya Merkez Bankası, İsveç Merkez Bankası (Riksbank) ve Norveç Merkez Bankası, politika faizlerini sabit tuttu.
Öte yandan, Kanada Merkez Bankası (BoC), İsviçre Merkez Bankası (SNB) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz indirimine gitmiş durumdalar.
FED VE BOE MART AYINDA FAİZİ SABİT TUTTU
Fed, mart ayında politika faizini beklentilere uygun bir şekilde yüzde 4,25-4,50 aralığında tutmaya devam etti.
Banka, federal fon oranına ilişkin tahminlerini değiştirmedi ve bu yıl içinde iki faiz indirimine gitme olasılığının sürdüğünü belirtti.
Ayrıca, para politikası karar metninde “Ekonomik görünüme dair belirsizlik arttı” diyerek, bu yıla yönelik enflasyon tahminlerinin yukarı yönlü, büyüme tahminlerinin ise aşağı yönlü revize edildiğini kaydetti. Bilanço küçültme hızının da yavaşlatılacağına dikkat çekildi.
Açıklamada, işsizlik oranının stabilize olduğu ve iş gücü piyasasının güçlü kaldığı bildirilirken, enflasyonun da bir miktar yüksek kalmayı sürdürdüğü vurgulandı.
Fed Başkanı Jerome Powell, düzenlediği basın toplantısında, tarifelerin enflasyonun düşürülmesindeki ilerleyişi geciktirebileceği uyarısında bulundu.
İngiltere tarafında BoE, piyasa beklentilerine paralel olarak politika faizini sabit tuttu. BoE Başkanı Andrew Bailey dahil 8 üye, yüzde 4,5’te tutma yönünde görüş bildirdi.
Açıklamada, son iki yıldaki dezenflasyon sürecinde önemli ilerlemeler kaydedildiği belirtildi ve bu ilerlemenin, enflasyonist baskıları azaltma amacıyla politika faizini kısıtlayıcı seviyede tutarken, kademeli olarak gevşetme imkanı sunduğu ifade edildi.
KANADA VE İSVİÇRE PARASAL GEVŞEMEYİ SÜRDÜRDÜ
Kanada’da BoC, politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 2,75 seviyesine çekti. Ekonomik görünümdeki belirsizliğin arttığı kaydedildi.
Açıklamada, artan ticari gerilimlerin ve ABD’nin tarifelerinin Kanada’daki ekonomik faaliyetleri yavaşlatacağı vurgulandı. Ayrıca, Kanada ekonomisinin büyümesinin, “ticaret çatışması” etkisiyle 2025’in ilk çeyreğinde yavaşlayacağı belirtildi.
İsviçre’de de SNB, tahminlere uygun olarak 25 baz puan faiz indirimine gitti. SNB, düşük enflasyonist baskı ve mevcut riskler göz önüne alındığında, parasal koşulların uygun kalmasını sağlamayı hedeflediğini belirtti.
Bu, SNB’nin Mart 2024’ten bu yana beşinci faiz indirimi oldu.
TCMB 250 BAZ PUAN İNDİRİME GİTTİ
Yurt içindeki TCMB, mart ayında bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan düşürerek yüzde 42,50’ye indirdi.
TCMB, ocak ayında artış görülen enflasyonun, şubat ayında gerilediğini kaydetti. Temel mal enflasyonunun görece düşük seyrini koruduğu belirtilirken, hizmet enflasyonunun ise ocak ayındaki artış sonrasında yavaşlama gösterdiği ifade edildi.
Duyuruda, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışının iyileştiği, ancak dezenflasyon süreci açısından hâlâ risk unsuru olduğu belirtildi. Para politikasındaki kararlı duruşun yurt içinde talep dengelenmesine, Türk lirasında reel değerlenmeye ve enflasyon beklentilerinde düzelmeye yardımcı olduğu ifade edildi.
TCMB’nin bir sonraki faiz kararı 17 Nisan 2025 tarihinde açıklanacak.
BOJ FAİZ ARTIRMADI, CBR SIKI PARA POLİTİKASINI KORUMA KARARI ALDI
Japonya Merkez Bankası (BoJ), mart ayında politika faizini yüzde 0,50 seviyesinde sabit tutarak değişime gitmedi.
Karar metninde, Japonya ekonomisinde kısmi zayıflıklar gözlenmesine rağmen orta düzeyde bir toparlanma yaşandığı vurgulandı ve şirket karlarındaki iyileşme ile sabit sermaye yatırımlarında bir artış trendinin olduğu ifade edildi.
Rusya’da CBR, politika faizini yüzde 21 seviyesinde sabit tutarken, iç talepteki büyümenin, mal ve hizmet arzındaki genişlemeyi geride bıraktığını bildirdi. Enflasyonist baskıların son dönemde azalsa da yüksek seyretmeye devam ettiği açıklandı.
Açıklamada, sıkı para politikası ve kredilerdeki soğumanın, enflasyon hedefine 2026 yılı itibarıyla ulaşılmasına katkı sağlaması bekleniyor.
DİĞER MERKEZ BANKALARININ KARARLARI DA TAKİP EDİLDİ
Çekya Merkez Bankası, şubat ayında faiz indirimine gitmesine rağmen mart ayında politika faizini yüzde 3,75’te sabit tuttu. Macaristan Merkez Bankası (MNB) da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 6,50 seviyesinde korudu.
Bankadan yapılan açıklamalar, enflasyona dair yukarı yönlü risklerin, ticaret politikası ve jeopolitik gerginliklerin göz önüne alındığında dikkatli bir para politikası yaklaşımının gerekliliğini ortaya koyuyor.
Polonya Merkez Bankası ise mart ayında değişiklik yapmayarak politika faizini yüzde 5,75 seviyesinde tuttu. Yükselen enflasyonun, enflasyon beklentileri ve ücret baskısı üzerinde belirsizlik yarattığı vurgulandı.
İsveç Merkez Bankası (Riksbank), indirimlere ara vererek politika faizini yüzde 2,25’te sabit tutma kararı aldı. Banka, politika faizinin bir süre bu seviyede kalacağını değerlendiriyor.
Norveç Merkez Bankası da politika faizini mart ayında yüzde 4,50 seviyesinde koruma kararı aldı.
