Silivri açıklarında gerçekleşen 6,2 büyüklüğündeki depremin, büyük Marmara depreminin habercisi olup olmadığı konusunda kamuoyunda ciddi bir tartışma yaşanıyor. Bu konuda iki farklı görüş hakim. Marmara’daki depremlerin tehdidinin son yaşanan depremlerle sona erdiğini savunan görüşün arkasında Prof. Dr. Şener Üşümezsoy bulunurken, Prof. Dr. Naci Görür’ün görüşü birçok vatandaşta endişe yaratarak, uykularını kaçırıyor. Marmara Denizi’nde var olan fayların geçmişteki deprem kayıtları ve periyotları dikkate alındığında, bu iki zıt görüşün nasıl oluştuğu merak ediliyor. Bu amansız tartışmayı, deprem bilimcileri dışında kalan uzmanlara sorduk.
VERİLERE NASIL BAKILIYOR?
Yapay zeka ve bilgisayar sistemleri üzerine uzmanlaşmış, uzun yıllar deprem tahminleri üzerine çalışmalara imza atmış Prof. Dr. Berk Üstündağ, jeologların faylar üzerindeki incelemelerini ve bu incelemelere dayanan değerlendirmelerini Haber Global Web Özel’e anlattı. Üstündağ, Kuzey Anadolu Fay Zonu üzerine Aykut Barka tarafından gerçekleştirilen araştırmalarla başlayan sürecin önemine değinerek şu ifadeleri kullandı:
TARİHSEL DEPREMLER
“Tarihsel depremleri incelediğimizde iki farklı bakış açısının bulunduğunu görüyoruz. Kuzey Anadolu Fayı’nın Batı’ya doğru yayıldığına dair teoriler mevcut. Bu özelliğin bir ileri iki geri hareket eden periyotlarla Batı’ya sevk edilen segmentlere dair verilerle belirlendiğini belirttik. Naci Görür ve ekibinin araştırmaları, İstanbul ve Kumburgaz arasında iki farklı fay parçasının varlığını ortaya koyuyor. Naci Hoca’nın ifadesine göre, ‘Kocaeli’den Çınarcık’a kadar olan alan kapandı ve Batı’ya geçiş gösteremedi. Kumburgaz fayının kırılması, İstanbul fayını etkileyebilir veya tam tersi durum da yaşanabilir‘. Eğer her iki fay arka arkaya kırılma gösterirse, bu durumda fay uzunluğunun artması ile birlikte büyüklüğü de etkilenebilir. 6,2 şiddetindeki deprem, bu iki fayın kesişme noktasında meydana geldi.”
DENİZDEKİ ARAŞTIRMALAR
“Prof. Üşümezsoy, Kocaeli depreminde orta parçanın kırıldığını, 1912’de gerçekleşen depremin ise Ganos Fayı’nı etkilediğini savunuyor. Ona göre, arada eksik olan parça, yaşanan son depremle tamamlanmış oldu. Bu iki yaklaşımın farklılık göstermesinin temel nedeni, 1999’dan önceki uydu ölçümlerinin bugünkü düzeyde hassasiyet içermediğidir. Deniz altındaki ölçümler, Naci Hoca ve ekibi tarafından gerçekleştirilmiştir. Deniz tabanındaki verileri incelediklerinde, enerji boşaltımının beklenilen periyotta gerçekleşmediği sonucuna varıyorlar. Deniz altı ölçümleri sırasında, fayın hâlâ enerji biriktirmekte olduğuna dair tespitler yapılıyor. Ancak güncel olarak, 6,2’lik depremin ardından bu fayın beklenen değerinin 7,6 değil, 7,2 olabileceği ifade ediliyor.”
SİSMİK YANSIMALAR
Paleosismolog Ramazan Demirtaş, tarafların etrafındaki fay modellerinin farklılığına dikkat çekerek şu bilgileri aktardı: “Kuzey Anadolu Fayı’nın çeşitli kolları mevcut. Marmara’nın doğusunda ve batısında, 7,4 ve 7,6 büyüklüğünde depremler gözlemleniyor. Bu durumda, ‘Marmara’da fay yok’ demek doğru olabilir mi? Fay modellerinin kesin olmaması, bu tür görüş farklılıklarını tetikliyor. Sismik yansıma kesitlerini yorumlamak konusunda farklı görüşler ortaya çıkması oldukça olağandır. Eğer bu konuda uzman iseniz, doğru sonuca ulaşmanız muhtemeldir. Bu durumu beyin tomografisine benzetebilirsiniz; bir kişi ‘kanseriniz var’ derken, diğer birisi ‘hayır, yok’ diyebiliyor. Yerin derinliklerini gösteren röntgenler bu şekilde yorumlanıyor. Gemilerle bu kesitlerin ölçümleri yapılıyor ve doğru sonuçlara ulaşmak oldukça önemli.”
Kaynak: Web Özel
