Prof. Dr. Talip Asil, tekrarlayan kafa travmalarının, beyinde uyku halinde bekleyen herpes virüsünü (HPV) aktive ederek Alzheimer riskini artırabileceğini belirtti. Bu bağlamda, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise, dünya genelinde 55 milyon kişinin demans hastalığıyla yaşadığını ve her yıl 10 milyon yeni vakayla karşılaşıldığını ifade etti. Alzheimer hastalığı, tüm demans vakalarının yüzde 60-70’ini oluştururken, Türkiye’de demans ve Alzheimer, artan yaşlı nüfusla birlikte kritik bir halk sağlığı sorunu haline geliyor.
Hastaneden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Talip Asil, Alzheimer hastalığının risk faktörleri üzerine yapılmış çalışmalara dikkat çekti. Özellikle İngiltere’deki Oxford ve ABD’deki Tufts üniversitelerinde gerçekleştirilen araştırmalara atıfta bulunarak, virüslerin Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların gelişiminde önemli bir rol oynadığını vurguladı. Araştırmalarda, laboratuvar ortamında oluşturulan “mini beyin” modellerine uygulanan travmaların, herpes simplex virüsü tip-1’in (HSV-1) aktif hale gelmesine neden olduğu bildirildi.
Asil, bu durum sonucunda Alzheimer’a özgü amiloid plaklar ve tau protein yumaklarının biriktiğinin gözlemlendiğini belirtti. Ayrıca, HSV-1’in dünya genelinde yetişkinlerin yüzde 80’inde bulunduğunu, Varisella Zoster (su çiçeği) virüsünün yol açtığı zona hastalığının ise yüzde 95’lik bir oranla bağışıklık sisteminde yer aldığını aktardı. Ancak bu virüslerin, kafa travmaları sonrası aktif hale gelerek beyinde hasara yol açabileceği, son yıllarda yapılan çalışmalarla daha fazla önem kazandığını kaydetti.
“KAFA TRAVMASINA AÇIK MESLEK GRUPLARI, DİKKATLİ OLMALI”
Prof. Dr. Talip Asil, Alzheimer hastalığının yalnızca genetik faktörlerle sınırlı olmadığını, çevresel ve enfeksiyon kaynaklı tetikleyicilerin de göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti. Özellikle inşaat işçileri, madenciler, sporcular, taşımacılık sektörü çalışanları ve güvenlik güçleri gibi kafa travmasına açık meslek gruplarında bu tür risk faktörlerine daha fazla dikkat edilmesi gerektiği vurgulandı. Asil, herpes virüslerinin aktive olmasının, Alzheimer gelişimi açısından ciddi bir tehdit oluşturduğunu değerlendirdi.
Araştırmaların antiviral ilaçların ve anti-inflamatuar tedavilerin Alzheimer’ı önlemede etkili olup olmayacağı üzerine yoğunlaştığını dile getiren Asil, özellikle herpes zoster virüsünü önleyen aşının Alzheimer riskini azaltabileceğine dair bulguların bilim dünyasında umut vadettiğine dikkat çekti. Herpes virüslerinin Alzheimer üzerindeki etkisinin uzun yıllardır bilindiğini de ekleyen Asil, yeni çalışmaların kafa travmalarının hastalığın sürecini hızlandırabileceğini açıkça ortaya koyduğunu ifade etti.
Sonuç olarak, toplumda bu konuda farkındalık oluşturulması gerektiğini ve bu alandaki çalışmaların artırılması gerektiğini belirten Asil, kafa travmalarının önlenmesi, meslek gruplarının daha fazla korunması ve erken tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinin bu hastalığın toplum üzerindeki etkisini azaltmak için büyük önem taşıdığını ifade etti.
