Kadın Balıkçılar Derneği, Türkiye’nin balıkçılık sektöründe kadınların rolünü artırmak amacıyla 2019 yılında kuruldu. Dernek, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Huriye Göncüoğlu Bodur’un tez çalışmasından esinlenerek, kadın balıkçıların sektördeki bilgi ve deneyimlerini artırmayı hedefliyor. Türkiye’de yaklaşık 20,000 kayıtlı balıkçı bulunmakta ve bu rakamın üçte birini kadın balıkçılar oluşturuyor.
Dernek, Karadeniz’den Akdeniz’e kadar geniş bir coğrafyada kadın balıkçılara destek vermekte ve onların sektörde daha görünür hale gelmelerini sağlamaktadır. Dernek Başkanı Sevinç Üsküplü, 30 yılı aşkın süredir balıkçılık alanında aktif olduğunu ve derneğin başkanlığını üstlendiği 3 yıl boyunca kadınların bu sektörde daha fazla yer alması için yoğun çaba sarf ettiğini ifade etti. Üsküplü, derneğin Türkiye’nin denizcilik sektöründe faaliyet gösteren tek kadın sivil toplum kuruluşu olduğunu belirtti.
Derneğin kuruluşunun ardından, kadın balıkçılara erişiminin daha da kolaylaştığını söyleyen Üsküplü, 2007 yılında hazırlanan tez çalışmalarının ardından kadın balıkçılara yönelik daha fazla bilgi ve destek hizmeti sunulmaya başlandığını vurguladı. Dernek, kadın balıkçıların bilinçlenmesi ve sektörde aktif rol alması için çeşitli projeler geliştirmekte ve bu konuda farkındalık yaratmaya çalışmaktadır.
Üsküplü, “Karadeniz’den Ege’ye ve Akdeniz’deki Samandağı’na kadar birçok kadın balıkçı var, ama bu kişiler görünür değil,” diyerek kadın balıkçıların toplumda daha fazla tanınmasını sağlamak amacıyla dernek olarak yoğun çaba gösterdiklerini bildirdi. Özellikle küçük ölçekli aile balıkçılığının temelinin kadın balıkçılar olduğunu ifade eden Üsküplü, her balıkçı ailesinde bir kadın balıkçının bulunduğunu belirtti ve bu durumun önemli bir rakam olduğunu dile getirdi.
Kadınların Balıkçılıktan Ekonomiye Katkısı
Sevinç Üsküplü, balıkçılığın sadece erkek mesleği olarak algılanmasının yanlış bir düşünce olduğuna değinerek, “Erkek egemen bir sektörde kadınların gücünü göstermek için varız,” dedi. Kadın balıkçıların görünürlüğünün arttığı takdirde sektör içindeki eşitlik ve iş birliğinin sağlanabileceğini belirtti. Üsküplü, özellikle genç kadın balıkçılar için çeşitli programlar düzenlediklerini ifade etti.
Kadınların sektörde daha fazla söz sahibi olmalarının, Türk ekonomisine katkı sağlayacağını vurgulayan Üsküplü, kadınların düzenleyici ve toparlayıcı özelliklerinin ekonomide önemli yansımaları olduğunu kaydetti. Ayrıca, kadınların güçlenmesinin ev ekonomisine de büyük katkı sağladığını belirten Üsküplü, her yıl küçük ölçekli balıkçılara devlet tarafından teşvik verildiğini ifade etti.
Kadın balıkçılara verilen teşviklerin artırılması gerektiğine dikkat çeken Üsküplü, bu yıl bu teşviklerin yüzde 30-35 oranında artırılması gerektiğini söyledi. Kadınların bilgilerini ve yeteneklerini geliştirdikçe, sektörün ekonomik katkılarının da önemli ölçüde artacağına inandığını belirtti. Küçük ölçekli aile balıkçılığında çoğu zaman ağ birleştirme, tamirat ve üretim işlerinin kadınlar tarafından yapıldığını vurgulayan Üsküplü, kadınların bu çalışmalarının arka planda kalmaması gerektiğini dile getirdi. Bu doğrultuda, kadın balıkçıların kooperatiflerde görünür olması ve kendi teknelerine hisse sahibi olmaları durumunda, karar alıcıların da onları görebilece
