ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance ve eşi Usha Vance, Grönland’a gerçekleştirdikleri ziyaretle dikkatleri üzerine çekti. Bu ziyaret sırasında, Vance çiftinin ABD üssünde askerlerle bir araya geldiği bildirildi. Aynı zamanda, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen’in Instagram üzerinden yaptığı açıklama, NATO’ya yönelik bir çağrı niteliği taşıdı.
Grönland’daki ziyareti sırasında konuşan Vance, eski Başkan Donald Trump’ın adayı zorla alma tehdidini naif bir biçimde geri planda bırakmaya çalıştı ve Grönlandlıları Danimarka ile olan bağlarını sorgulamaya çağırdı. Ancak Ocak ayında yapılan bir ankete göre, Grönland halkının büyük bir bölümü ABD’nin Grönland’ı ilhak etme fikasına karşı. Grönland Başbakanı ise, bu ziyaretin ‘saygısızlık’ olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Danimarka Kralı Frederik de ABD’nin bu planını reddetti. Cuma günü sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, “Farklı bir gerçeklikte yaşıyoruz,” ifadelerini kullandı ve Grönland’a olan sevgisinin ve Grönland halkıyla olan bağının sorgulanamaz olduğunu vurguladı.
TARTIŞMALI ZİYARET VE ENDİŞELER
Vance’in Grönland’daki ziyareti başlangıçta Usha Vance tarafından düzenlenen bir “kültürel” etkinlik olarak duyurulmuştu. Usha Vance, köpekli kızak yarışını izleme planları yapmıştı. Ancak ziyaretin güvenlik endişeleri ve planlanan protestolar nedeniyle büyük bir yankı uyandırması, programın birden fazla kez değişmesine yol açtı. Vance ve eşi, Grönland’da yalnızca birkaç saat kaldı ve sadece başkent Nuuk’un 1500 km kuzeyinde yer alan Pituffik Uzay Üssü’nü ziyaret edebildi.
DANİMARKA’YA SERT ELEŞTİRİ
Vance, burada yaptığı konuşmada Danimarka’yı suçlayarak, “Danimarka, Grönland halkını Rusya, Çin ve diğer ülkelerden gelen tehditlere karşı korumak zorunda,” dedi. Ancak belirttiği ihlaller hakkında somut bilgi paylaşmaması dikkat çekti.
Bölgedeki doğal kaynaklara olan ilginin arttığını belirten Vance, Grönland’ın büyük miktarda keşfedilmemiş maden ve petrol rezervlerine sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca, Danimarka’nın burada yaptığı yatırımların yetersiz kaldığını vurgulayarak, “Umarız Grönland halkı ABD ile iş birliği yapmayı tercih eder, çünkü onların egemenliğini ve güvenliğini göz önünde bulunduracak tek ülke biziz,” dedi. Grönland’a yeterince yatırım yapılmadığını ve bu durumun güvenlik için büyük bir eksiklik oluşturduğunu da ekledi.
TRUMP: GRÖNLAND’DA İHTİYACIMIZ VAR
Beyaz Saray’a dönen Trump, ABD’nin dünya barışını sağlamak için Grönland’a ihtiyacı olduğunu ifade etti. Bölgede artan Çin ve Rus gemileri tehdidinin önemine işaret eden Trump, “Uluslararası güvenlik için Grönland’a ihtiyacımız var,” diyerek, “Bunu ‘Onsuz yapabilir miyiz?’ sorusuna indirgemek gerekir. Yapamayız,” dedi.
Trump, Danimarka ve Avrupa Birliği’nin durumu anlaması gerektiğini vurgulayarak, “Eğer anlamazlarsa, onlara açıklama yapmak zorundayız,” ifadeleriyle konuyu şimdiye kadar gündemden düşürmeyeceklerini belirtti.
DANİMARKA BAŞBAKANI’NDAN NATO’YA ÇAĞRI
Mette Frederiksen, Vance’in ziyaretiyle eşzamanlı olarak Instagram’dan yaptığı paylaşımda Danimarka’nın Grönland’daki varlığını güçlendirdiğini belirtirken, NATO’ya Arktik bölgesindeki varlığını artırma çağrısı yaptı. Frederiksen, “Daha fazla gözetim, yeni Arktik gemileri, uzun menzilli insansız hava araçları ve uydu kapasitesi gibi önlemler alıyoruz. Gerekli tedarikleri ABD’den alabilirsek, güvenliğimizi daha hızlı artırabiliriz. Grönland, NATO’nun bir parçasıdır ve bu nedenle NATO’nun Arktik bölgesindeki varlığını artırması elzemdir,” dedi.
Ayrıca, “Arktik’in güvenliği, NATO ve bölgedeki tüm müttefikler için kritik bir meseledir. Amerikalılarla iş birliği yapmaya her zaman hazırız, ancak bu iş birliği, uluslararası kurallar ve NATO ittifakının tüm unsurlarını kapsamalıdır,” şeklinde konuştu.
