Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), son günlerde belirli bir milletvekilinin öne sürdüğü iddialara yanıt vererek mazot ve viski üzerinden alınan vergi oranlarının yanlış olduğunu bildirdi. Medyada çıkan haberlerde, mazottan yüzde 20, viskiden ise sadece yüzde 1 vergi alındığı yönündeki bilgiler, GİB tarafından kesin bir şekilde yalanlandı. Bu yanlış bilgi, kamuoyunun yanıltılmasına sebep olabilecek nitelikte olduğundan, resmi bir açıklamayla durumu aydınlatma gereği doğmuştur.
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu kapsamında, viski ürünlerinden alınan ÖTV oranı oldukça yüksek seviyelerde belirlenmiştir. Her bir litre viskiden yaklaşık olarak 1.269,72 lira ÖTV tahsil edilmektedir. Bunun yanı sıra, yüzde 20 oranında Katma Değer Vergisi (KDV) de söz konusu ürünler için uygulanmaktadır. Bu vergi yükleri, tüketici fiyatlarına doğrudan yansıyarak piyasada satılan viski fiyatlarını belirleyen önemli bir unsur haline gelmektedir.
Piyasada bulunan ve alkol derecesi 40 olan 1 litrelik viski ambalajlarının üzerinden alınan vergi oranları, detaylı bir şekilde incelendiğinde, toplam maliyetin katlanarak arttığı görülmektedir. Özellikle bu şartlar altında, bir şişe viskiden yaklaşık olarak 508 lira ÖTV alınmakta ve KDV olarak da en az 200 ila 300 lira arasında değişen bir tutar eklenmektedir. Bu durum, tüketicilerin alışveriş yaparken göz önünde bulundurması gereken önemli bir faktör olarak öne çıkmaktadır.
Yapılan hesaplamalar neticesinde, bir şişe viskideki toplam vergi yükü yüzde 45 ila yüzde 62 arasında değişim göstermektedir. Bu oranlar, tüketicilere sunulan ürünlerin gerçek maliyetinin yanı sıra, devletin alkol ürünleri üzerinden ne kadar gelir elde ettiğini de göstermektedir. Dolayısıyla, viski gibi özel tüketim kategorisine giren ürünlerdeki yüksek vergi oranları, sadece devletin vergi politikalarının değil, aynı zamanda halk sağlığı ve tüketim alışkanlıklarının da bir yansıması olarak değerlendirilebilir.
Sonuç olarak, GİB’in açıklamaları, şeffaf bir bilgi akışını sağlama amacı taşırken, aynı zamanda tüketicilerin yanıltıcı bilgilere karşı dikkatli olması gerektiğini vurgulamaktadır. Kamuoyunda doğru bilgilerin yayılması için bu tür yanlış ifadelerin düzeltilmesi büyük bir önem taşıyor. Vergi oranlarındaki doğru bilgilendirme, hem alkol ürünlerinin fiyatlandırılması açısından hem de devletin vergi toplama politikalarının anlaşılması bakımından kritik bir role sahiptir. Tüketicilerin bu konuda bilinçlendirilmesi, sağlıklı bir tüketim ortamının oluşmasına katkıda bulunacaktır.
