ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı tarifelerin ülke ekonomisindeki resesyon kaygılarını artırması, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerine ilişkin beklentileri yükselttiği görülüyor.
Trump’ın “kurtuluş günü” olarak adlandırdığı 2 Nisan’da duyurduğu tarifeler, küresel ticarette gerilim yaratırken, aynı zamanda ABD ekonomisinin geleceğine dair belirsizlikleri de artırmış durumda.
Önümüzdeki hafta yürürlüğe girmesi beklenen karşılıklılık esasına dayalı tarifeler, halihazırda Fed’in hedefinin üzerinde seyreden enflasyonu daha da artıracağı ve ekonomik büyümeyle ilgili kaygıları daha da derinleştireceği yönünde endişeleri tetiklemiştir.
Tarifelerin enflasyonu artırma riski ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkileme potansiyeli, Fed’in para politikası açısından dengeyi sağlamasını daha da zorlaştırıyor.
FED BU YIL 2 FAİZ İNDİRİMİ ÖNGÖRMÜŞTÜ
Fed Başkanı Jerome Powell, tarifelerin açıklanmasının ardından yaptığı değerlendirmelerde, bu tarifelerin enflasyonu yukarı çekme ve ekonomik büyümeyi yavaşlatma potansiyeline dikkat çekti.
Para politikası açısından ne olması gerektiğini belirlemenin henüz erkence olduğunu ifade eden Powell, uzun vadeli enflasyon beklentilerini sağlam bir biçimde yönlendirme yükümlülüğüne sahip olduklarını vurguladı. Ayrıca, fiyat seviyesindeki bir kez oluşacak artışın kalıcı bir enflasyon problemine dönüşmemesini sağlamak gerektiğini belirtti.
Faiz indirimleri konusunda temkinli bir yaklaşım sergileyen Fed, 2022 yılında enflasyondaki ilerlemeyle birlikte eylül ayında uzun bir aradan sonra ilk kez faiz indirimine gitmiş ve politika faizini 50 baz puan düşürmüştü.
Kasım ve Aralık 2022’de de 25’er baz puanlık indirimler gerçekleştiren Fed, ardından Ocak 2023’te, ardışık 3 toplantıda yaptığı faiz indirimlerine ara vermişti. Mart 2023’de yapılan son toplantıda ise politika faizini değiştirmeyerek yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutma kararı aldı.
Banka, mart ayındaki tahminlerinde federal fon oranına ilişkin beklentisini bu yıl sonu için geçen yıl aralıkta öngördüğü yüzde 3,9’da sabit bıraktı. Fed, 2026 ve 2027 yılları için federal fon oranı tahminlerini sırasıyla yüzde 3,4, yüzde 3,1 ve yüzde 3 olarak güncelleyerek, 2025’te 2 faiz indirimi öngörmeye devam ediyor.
TRUMP, FAİZ ORANLARINI DÜŞÜRMEK İÇİN “MÜKEMMEL” BİR ZAMAN OLDUĞU GÖRÜŞÜNDE
Analistler, tarifelerin etkisiyle enflasyonun artmasının beklendiğini, ancak Fed’in faiz indirimlerine gitmesi için ekonomide belirgin bir zayıflama göstergesi gerektiğini vurguladı.
Olası bir ekonomik yavaşlamayı önlemek amacıyla bankanın vergisel bir faiz indirimine gitmesinin pek muhtemel olmadığı yönünde yorumlar yapılıyor. Ayrıca, iş gücü piyasasında belirgin bir zayıflığın ortaya çıkması koşulu gerektiği ifade ediliyor.
ABD’de yayınlanan son istihdam raporu, tarım dışı istihdamın mart ayında 228 bin kişi arttığını ve işsizlik oranının yüzde 4,1’den yüzde 4,2’ye çıktığını ortaya koydu.
Aynı gün, ABD Başkanı Trump, fiyat artışlarındaki düşüşe ve istihdamdaki artışa atıfta bulunarak Fed Başkanı Powell’a “Faiz oranlarını düşür.” çağrısında bulundu. Trump, faiz oranlarının düşürülmesi için “Mükemmel” bir zaman diliminde olduklarını vurgulayarak, “Faiz oranlarını düşür Jerome ve siyaset yapmayı bırak.” şeklinde ifadeler kullandı.
PİYASALAR FED’DEN YIL SONUNA KADAR 4 FAİZ İNDİRİMİ BEKLİYOR
Wall Street ekonomistleri, tarifelerin açıklanmasının ardından enflasyon tahminlerinin yanı sıra resesyon olasılıklarını da yukarı yönde güncelledi. Bu durum, Fed’in Haziran ya da Mayıs gibi erken bir tarihte faiz indirimine gidebileceği beklentilerini artırdı.
CME Group verilerine göre, para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed’in 6-7 Mayıs’taki bir sonraki toplantısında faiz indirimine gitme olasılığının yüzde 30’un üzerine çıktığını gösteriyor. Bu oran, bir hafta önce yalnızca yüzde 14 seviyesindeydi.
Fed’in yıl sonuna kadar politika faizini yüzde 3,25-3,50 aralığına çekme ihtimali de dikkat çekiyor. Bu durum, dört çeyrek puanlık bir faiz indirimi anlamına geliyor.
PİYASA ENFLASYON BEKLENTİSİNDEKİ DÜŞÜŞ, MAKROEKONOMİK BOZULMAYA İŞARET EDİYOR OLABİLİR
ING’nin Amerika Araştırma Bölgesel Başkanı Padhraic Garvey, “kurtuluş günü”nün piyasalarda çeşitli tepkilere yol açtığını, bunlar arasında hisse senedi değerlemelerindeki belirgin düşüşün dikkat çektiğini ifade etti.
Bu durumu anlaşılır bulmakla birlikte “biraz garip” olarak nitelendiren Garvey, tarifelerin duyurulmasının büyük bir sürpriz olmadığını belirtti. Garvey, “Peki bu düşüş neden yaşandı? Tek mantıklı açıklama, yapısal etkileri olan, gelecekteki kazançlara dair beklenen bir daralma. Bu açıdan baktığımızda durum pek iç açıcı değil.” değerlendirmesini yaptı.
Garvey, tahvil piyasasında enflasyon beklentilerinin düşüşe geçtiğini ve tarifelerin fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturması gerektiğini, ancak piyasa bazında enflasyon beklentilerinin artmadığına dikkat çekti.
Bu durumun başlangıçta küçük görünse de endişe verici bir tabloya işaret edebileceğini dile getiren Garvey, tarifelerin neden olduğu fiyat artışlarının enflasyon beklentilerinde düşüşü beraberinde getirebilmesi için makroekonomik sıkıntıların yaşanmasının gerekli olduğunu bildirdi.
Garvey, piyasa enflasyon beklentilerindeki düşüşün hem avantajları hem de dezavantajları olabileceğini ifade ederek, “Avantaj, ekonomide bir zayıflama yaşanırsa Fed’in faizleri daha hızlı düşürebilecek olması. Dezavantaj ise makroekonomik bozulma tablosunun oluşmasıdır.” açıklamalarında bulundu.
Garvey, bu konuda henüz kesin bir değerlendirme yapmak için erken olduğunu da vurguladı. Tarifelerin neden olduğu fiyat artışlarının sürekli bir enflasyon eğilimine dönüşmesinin riskini taşıdığını ve Powell’ın istediği ölçüde faizleri indiremeyebileceği kaygısını dile getirdi. Böyle bir durumda Fed, politika faizini “nötr” seviyeye çekse bile, daha da aşağı çekme isteğinde olabileceğini belirtti. Bu senaryoda, 10 yıllık tahvil faizlerinde aşağı yönlü baskının oluşması muhtemel.
