Gıda ürünlerinin tarladan sofraya ulaşımında meydana gelen fahiş zamlar, aracıların ve tüccarların kârlarını artırmaya devam ediyor. Bu çarpık sistem nedeniyle hem tüketiciler hem de çiftçiler zor durumda kalırken, son veriler gıda ürünlerinin üretici ve market fiyatları arasında yüzde 200’ü aşan farklar olduğunu ortaya koydu. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin yayımladığı rapor, gıda sektöründeki olumsuz durumu bir kez daha gözler önüne sererek, Ramazan ayında “üretici-market” fiyat farkının en çok kuru fasulyede yüzde 208 olarak belirlendiğini açıkladı. Çiftçileri ve tüketicileri bezdiren bu yüksek artış, özellikle diğer baklagil ürünlerinde de kendini göstermekte.
BAKLİYAT VURGUNU!
Mart ayı itibarıyla, üreticiden 33,29 TL’ye alınan kuru fasulye, markette yüzde 208 artışla 102,53 TL’ye satılmakta; üreticiden 31,56 TL’ye satın alınan nohut ise yüzde 206,8 artışla 96,82 TL’den raflara konmaktadır. Benzer bir durum kırmızı mercimekte de gözlemlenmiştir. Üreticiden 22,94 TL’ye alınan bu ürün, marketlerde yüzde 186 farkla 65,61 TL’ye satılırken; patates ve soğan da üretici fiyatlarından yüzde 93 daha yüksek fiyata tüketiciye sunulmaktadır.
LİMON ARTIŞA DOYMUYOR
Mart ayında markette 39 ürünün 30’unda fiyat artışı, 9’unda ise fiyat azalışı kaydedilmiştir. Market fiyatı en fazla artan ürün, yüzde 53,7 ile limon olmuştur. Limondaki fiyat artışını yüzde 38,8 ile patates, yüzde 19,8 ile elma ve yüzde 19,5 ile sivri biber takip etmektedir. Öte yandan, markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 8 ile maydanoz olmuştur. Maydanozdaki fiyat düşüşünü yüzde 6,7 ile ıspanak, yüzde 5,9 ile marul ve kuru incir izlemektedir. Ayrıca üreticide en büyük fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile beyaz lahana da görülmüştür. Kuru fasulye ve nohut 3,1 kat, kuru kayısı 3 kat, kırmızı mercimek 2,9 kat, yeşil mercimek ise 2,7 kat daha fazla bir fiyata satıldığı belirlenmiştir.
DOĞAL AFET ETKİSİ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mart ayında yaşanan doğal afetler ve bayram öncesi talep artışının bazı ürünlerin fiyatlarını etkilediğini dile getirdi. “Geçtiğimiz günlerde yaşanan don olayı nedeniyle narenciye bahçeleri zarar gördü. Piyasadaki ürün azalınca, sezon boyunca düşük seyreden limon fiyatları artışa geçti. Çukurova bölgesinde meydana gelen don olayında erkenci çeşitlerde yüzde 50, 60 oranında zarar olduğu tahmin edilmektedir. Yeşil soğan ve ıspanak ise kar yağışı nedeniyle seraların yıkılması sonucunda bozuldu. Arz azaldığı için fiyatlar yükseldi. Bafra bölgesinde kışlık sebzelerde de önceki aylarda yaşanan sel ve kar yağışları nedeniyle büyük bozulmalar yaşandı” açıklamalarında bulundu.
HAL YASASI ÇIKMALI
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, hayata geçirilmeyen perakende ve hal yasasını gündeme getirirken önemli tavsiyelerde bulundu. “Gıda üretim, nakliye ve satış şartlarında köklü değişiklikler yapılmazsa enflasyonla mücadele etmek mümkün olmayacaktır. Devlet, belirli tarım ürünlerinde taban ve tavan fiyat belirleyebilir. Kesinlikle zincir market alımlarının denetlenmesi gerekiyor. Bu marketler aracılığıyla yapılan alımlar tekrar gözden geçirilmelidir. Üretim ve arz tarafında yeni düzenlemeler, özellikle sözleşmeli tarım konularında ele alınmalıdır.” dedi.
[email protected]
Kaynak: Web Özel
