Çin Bilimler Akademisine (CAS) bağlı olan CAS Space şirketi, 2024 yılında yürütülen bir uydu fırlatma denemesi hakkında önemli bir açıklamada bulundu. Bu bağlamda, “Licien-1 Y6” (Kinetica-1 Y6) isimli roketin fırlatılması sonucunda, ülkenin kuzeybatısında yer alan Ciuçüen Uydu Merkezi’nden gönderilen 11 uydunun yörüngeye ulaşamadığı bildirildi. Bu durum, Çin’in uzay çalışmalarındaki bir başarısızlık olarak kaydedildi.
Roketin fırlatma sürecinde, katı yakıtla çalışan Licien-1’in ilk iki aşamasının normal bir şekilde çalıştığı belirtilirken, üçüncü aşamada meydana gelen “irtifa dengesizliği” nedeniyle roketin otomatik güvenlik kontrol sisteminin devreye girdiği ve bu nedenle roketin taşıdığı uydularla birlikte imha edildiği açıklandı. Bu tür bir durum, uzay fırlatmalarında yaşanabilen karmaşık sorunları gözler önüne seriyor.
İmha edilen uyduların arasında yalnızca Çinli şirketlere ait ticari uydular değil, aynı zamanda Fransız Marseille Astrofizik Laboratuvarı tarafından geliştirilmiş bir nano uydu da bulunmaktadır. Bu nano uydu, Güney Atlantik manyetik anomalisini araştırmak amacıyla özel olarak tasarlanmıştı. Bu nedenle, yaşanan başarısızlık sadece Çin için değil, uluslararası işbirliği açısından da önemli bir kayıp olmuştur.
CAS Space, Licien-1 roketini Alçak Yer Yörüngesi ve Güneş Eş Zamanlı Yörünge’ye 1,5 ila 2 ton yük taşıyabilen bir fırlatma platformu olarak geliştirmiştir. Fakat son fırlatma, bu roketin performansı hakkında soru işaretleri doğurmuştur. Daha önce yapılan 5 fırlatmanın başarılı olduğu bilgisi ise, bu başarısızlığın özellikle dikkat çekici hale gelmesine neden olmuştur. Önceki başarı serisi, mühendislik ve tasarım açısından Licien-1’in güvenilir görüldüğünü gösteriyordu.
2024 yılında, Çin’de toplam 68 uydu fırlatışı gerçekleştirilirken, bunlardan 3’ünün başarısızlıkla sonuçlanması dikkat çekicidir. Özellikle Mart ayında yapılan Long March 2C roketi ile fırlatılan iki Dünya-Ay navigasyon test uydusu, beklenen yörünge konumuna ulaşamamış; Temmuz ayında da Hyperbola-1 roketi ile yapılan bir başka fırlatış başarısız olmuştur. Bu durum, Çin’in uzay programındaki bazı zorlukların devam ettiğini ve gerekli teknik iyileştirmelerin yapılması gerektiğini göstermektedir.
Sonuç olarak, Licien-1 Y6 roketinin başarısız fırlatışı, ulusal uzay projelerinde karşılaşılan zorlukları ve yüksek teknoloji alanındaki riskleri bir kez daha ortaya koymuştur. Uzay araştırmaları ve uydu geliştirme projeleri, herhangi bir başarısızlık durumunun hem maddi hem de stratejik kayıplara yol açtığı bir alan olarak dikkat çekmektedir. Bu tür gelişmeler, Çin’in uzay alanındaki hedefleri açısından ele alınmalı ve gelecekte yapılacak fırlatmalar için dersler çıkarılmalıdır.
