Hizmet İhracatı ve İthalatı Üzerine Türkiye İstatistik Kurumu Açıklamaları
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Girişim Özelliklerine Göre Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri 2022” bültenini yayımladı. Bu bülten doğrultusunda, 2022 yılında Türkiye’deki hizmet ihracatının %64,4’ü ve hizmet ithalatının %56,3’ü büyük ölçekli girişimler tarafından gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Bu veriler, büyük ölçekli işletmelerin Türkiye ekonomisindeki önemini gözler önüne seriyor.
Öte yandan, mikro ölçekli girişimler, yani 1-9 çalışanı olan işletmeler, hizmet ihracatının %6,7’sini gerçekleştirdi. Ancak bu girişimler, toplam hizmet ihracatı yapan girişimlerin %63,2’sini temsil ediyor. Bu durum, küçük ölçekli girişimlerin yüksek bir oranda yer aldığını fakat ihracattaki etkilerinin sınırlı kaldığını gösteriyor.
Küçük ölçekli girişimler (10-49 çalışan) hizmet ihracatındaki paylarını %12,2 olarak belirlerken, orta ölçekli girişimler (50-249 çalışan) ise %16,2 oranında bir paya sahip oldu. Büyük ölçekli girişimler (250 ve üzeri çalışan) ise hizmet ihracatının %64,4’ünü gerçekleştirdi. Bu durum, büyük ölçekli firmaların hizmet ihracatındaki dominant konumunu gözler önüne seriyor.
Hizmet ithalatında ise durum biraz farklılık gösteriyor. 1-9 çalışanı bulunan mikro ölçekli girişimler, hizmet ithalatının %54,2’sini oluştururken, bu gruptaki firmalar toplamda %7,5 oranında bir payla hizmet ithalatı gerçekleştirdi. Küçük ölçekli girişimlerin %8,5’lik bir paya sahip olduğu hizmet ithalatında, orta ölçekli girişimlerin payı %17,9 olarak belirlendi. Burada da büyük ölçekli girişimlerin (250 ve üzeri çalışan) payı %56,3 ile dikkat çekiyor.
Ulaştırma ve Depolama Faaliyetleri Üzerine Detaylı Bir Analiz
2022 yılında Türkiye’nin toplam hizmet ihracatı 47 milyar 420 milyon dolar olarak kaydedilirken, bunun 34 milyar 442 milyon doları ulaştırma ve depolama faaliyetleri ile ilgili girişimler tarafından gerçekleştirildi. Bu veriler, ulaştırma ve depolama sektörünün Türkiye’nin hizmet ihracatındaki rolünü güçlendiriyor.
Ayrıca bilgi ve iletişim faaliyetleri 3 milyar 576 milyon dolarlık hizmet ihracatına imza atarken, imalat sanayi üzerinden yapılan hizmet ihracatı ise 3 milyar 116 milyon dolar olarak belirlendi. Finans ve sigorta alanındaki girişimlerin ise 1 milyar 571 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdikleri görüldü.
Hizmet ticaretinde önemli bir yer tutan ithalat rakamları da dikkat çekiyor. 35 milyar 933 milyon dolarlık toplam ithalatın 10 milyar 604 milyon doları imalat sanayi ile ilişkili girişimler tarafından yapılmış ve toptan/retail ticaret ile ilgili girişimlerin 6 milyar 899 milyon dolarlık bir paya sahip olduğu belirtilmiştir.
Taşımacılık hizmetlerinin hizmet ihracatı içerisinde %91,4’lük, ithalat içerisinde ise %83,7’lik bir orana sahip olduğu verilmiştir. Diğer alanlarda, telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetlerinde Türkiye kontrollü girişimlerin payı %43,5 iken, yabancı kontrollü girişimlerin payı ise %56,5’te kalmıştır. Sigorta ve emeklilik hizmetleri ile ilgili ihracatın %35,4’ü, ithalatın ise %37,6’sı yabancı girişimler tarafından yapılmiştir.
Son olarak, finansal hizmetlerde