Bayram tatili öncesinde araç kiralama ihtiyacı duyan vatandaşlar, dolandırıcıların hedefi haline geldi. Sosyal medya ve sahte web siteleri aracılığıyla uygun fiyat iddialarıyla harekete geçen dolandırıcılar, öncelikle “kapora” adı altında ödeme talep ediyor ve sonrasında iletişimi keserek kayboluyorlar. Diğer bir dolandırıcılık yöntemi ise “trafik cezası veya kaza teminatı” bahaneleriyle kredi kartı bilgilerini ele geçirmek. Türkiye’de bayram dönemlerinde kiralık araç talebinin yüzde 60 oranında arttığı bilinirken, bu durum dolandırıcıların da iştahını kabartmaktadır. 2023 verilerine göre, sektörde faaliyet gösteren 3 bin 500’ün üzerinde araç kiralama şirketinin bulunduğu, ancak bunlardan yalnızca 1.200’ünün Ticaret Bakanlığı onaylı lisanslı firmalardan oluştuğu belirtiliyor.
KONTROL EDİN
Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, dolandırıcıların gerçek araç kiralama şirketlerinin web sitelerini birebir kopyalayarak tüketicileri kandırdığını ifade ediyor. Kırık, “Bir siteyi görünce hemen güvenmeyin. Telefonla doğrulama yapın, şirketin Ticaret Sicil Gazetesi’ndeki kaydını kontrol edin. Ödemeyi asla şahıs hesaplarına değil, resmi şirket hesaplarına yapın” diyerek vatandaşları uyarıyor.
YÜZDE 30 DÜŞÜK FİYAT
Tüketicilerin, E-Ticaret Bilgi Platformu üzerinden şirketlerin lisans bilgilerini, müşteri yorumlarını ve şikayetlerini gözden geçirebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Kırık, “Ödeme yapmadan önce mutlaka bu platformda sorgulama yapın. Kayıtlı olmayan şirketlerden kesinlikle araç kiralamayın. Dolandırıcıların en büyük silahı, normalin yüzde 30-40 altında fiyat teklifidir. Piyasa ortalaması 2 bin TL olan bir aracı bin 200 TL’ye kiralatan bir ‘fırsat’ olması durumunda bu büyük olasılıkla dolandırıcılıktır.” şeklinde uyarıda bulundu.
SENET TUZAĞI
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili İbrahim Güllü, bayram döneminde artan fiyatları fırsat bilen dolandırıcıların “sözleşme içine gizlenmiş senet” tuzağına dikkat çekti. Güllü, “Araç tesliminde ‘teminat’ adı altında boş senet imzalatılıyor. Daha sonra bu senetler icraya verilerek tüketicinin malvarlığına haciz konulabiliyor. Sözleşmede ‘senet verilmeyecektir’ ibaresi mutlaka yer almalı. Verilmişse de miktarı yazılı olmalı ve aracın teslimi sırasında geri alınmalıdır.”
149 BİN TL SINIRINA DİKKAT
Güllü, dolandırılan tüketicilerin yasal haklarını şu şekilde sıraladı: “149 bin TL altındaki kayıplar için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulabilir. 149 bin TL ve üzeri dolandırıcılıklarda ise Tüketici Mahkemesi yoluyla dava açılmalıdır. Tüm mağdurlar, Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunmalıdır.
Bayram öncesi günlük kiralık araç fiyatları ortalama:
Ekonomik segment (Fiat Egea, Renault Clio): 1.500 – 2.500 TL
Orta segment (Volkswagen Passat, Toyota Corolla): 2.500 – 4.000 TL
Lüks segment (BMW 3 Serisi, Mercedes C Serisi): 5.000 – 10.000 TL
Ancak dolandırıcılar, bu fiyatların yüzde 40-50 altında sahte kampanyalarla tüketicileri tuzağa düşürüyor.
Çarpıcı dolandırıcılık rakamları
2023’te Tüketici Mahkemeleri’ne iletilen 2.300 şikayet doğrudan sahte kiralama siteleriyle ilgilidir.
Tüketici Konfederasyonu verilerine göre, yalnızca son bir yılda 149 bin TL altında kalan dolandırıcılık vakalarının toplam tutarı 18 milyon TL’yi aştı.
En riskli bölgeler: İstanbul (%35), Ankara (%20), İzmir (%15) ve turistik bölgeler (Antalya, Muğla).
[email protected]
Kaynak: Web Özel
