Sakarya Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Sertan Demir’in yürütücülüğünde gerçekleştirilen önemli bir proje, bağlamanın akustik özelliklerini bilimsel bir perspektiften incelemeyi amaçlıyor. Projenin adı, “Geçmişten Gelen Seslerin Geleceğe Aktarımında Bağlamanın Çalgı Akustiği Bağlamında İncelenmesi” olarak belirlenmiştir. Bu çalışma, TÜBİTAK 3005 Programı çerçevesinde desteklenmektedir ve Türk halk müziğinin temel enstrümanlarından biri olan bağlamanın farklı coğrafi bölgelerdeki yapılarını ve icra biçimlerini araştırmayı hedef alıyor.
Projenin kapsamı içerisinde Orta Anadolu’dan divan sazı, Ege Bölgesi’nden üç telli kopuz, Güneydoğu Anadolu’dan dede sazı ve Doğu Anadolu’dan aşık sazı olmak üzere dört farklı bağlama türü incelenmektedir. Her bir bağlama türü, özgün özellikleriyle birlikte derinlemesine ele alınacak ve geleneksel müzik mirasının korunması ile geliştirilmesine yönelik akustik veriler sağlanacaktır. Projede hedeflenen ana amaçlardan biri, bu verilerin literatüre kazandırılmasıdır. Böylelikle, Türk halk müziğinin zenginliğine katkıda bulunacak önemli veriler elde edilmesi sağlanacaktır.
Seçilen enstrümanlar, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi laboratuvarlarında çeşitli akustik testlere tabi tutulacaktır. Bu testler sonucunda ortaya çıkan veriler, müzik aleti yapımcıları ile paylaşılacak ve geleneksel luthier yapım tekniklerinin bilimsel yöntemlerle günümüze entegre edilmesi sağlanacaktır. Bu durum, binlerce yıllık çalgı yapım geleneğini modern üretim süreçlerine dahil ederek, daha kaliteli ve özgün enstrümanların üretilmesine imkan tanıyacaktır. Böylece Türk müziğinin kültürel mirası korunmuş olurken, bilimsel yöntemlerle üretilen bağlamaların uluslararası pazardaki rekabet gücü de artacaktır.
Bu bağlamda, proje ile elde edilen akademik bilgilerin artması, geleneksel çalgı yapımına olan ilgiyi artıracak ve sonuçta enstrüman ihracatını güçlendirecektir. Bu durum, ülke ekonomisine de önemli katkılarda bulunacaktır. Proje kapsamındaki araştırma, aynı zamanda müzik eğitimi ve kültürel çalışmalar için önemli bir kaynak oluşturacaktır. Elde edilecek veriler, müzik eğitimi alanındaki çalışmaların geliştirilmesine de katkı sağlayacaktır.
Sonuç olarak, Prof. Dr. Sertan Demir’in liderliğinde yürütülen bu projenin, bağlamanın akustik özelliklerini sadece bilimsel bir açıdan incelemekle kalmayıp, aynı zamanda Türk halk müziği ve enstrüman yapım kültürü için uzun vadeli etkiler yaratması bekleniyor. Geleneksel Türk müziğinin güzelliklerini ve derinliğini daha geniş kitlelere ulaştıracak bu çalışmanın, müzik alanında bilimsel ve kültürel bir dönüşüm yaratması hedeflenmektedir.
