Isparta’nın Yalvaç ilçesinde yer alan Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazı çalışmalarında dikkat çekici bir bulgu ortaya çıktı. Kazılar sırasında milattan sonra 4. yüzyıla tarihlendirilen tılsımlı bir kolye bulundu ve bu kolyenin, kanser hastalığına karşı tedavi amacıyla yapıldığı değerlendirilmektedir. Yapılan kazılar, antik kentteki tarihi ve kültürel değerleri gün yüzüne çıkarırken, bulunmuş olan bu eşsiz eser ile bölgenin önemi daha da artmıştır.
Kazı Başkanlığı görevini yürüten Prof. Dr. Mehmet Özhanlı, bu önemli çalışmalara ilişkin gazetecilere bilgi verdi. Özhanlı, tılsımlı kolyenin Aedilicus Tepesi olarak bilinen bölgede, kilise çevresinde yapılan kazılarda bulunduğunu belirtti. Bu açıklama, antik dönemde moral ve manevi destek sağlayan bu tür objelerin toplumda ne kadar değerli bir yer tuttuğunu gözler önüne seriyor.
KANSER HASTALIĞINA KARŞI YAPILDIĞI BELİRLENDİ
Prof. Dr. Özhanlı, yapılan araştırmalara dayanarak tılsımlı kolyenin kanser hastalığına karşı yapıldığını vurgulayarak, “Antiokheia kazıları sırasında bugüne kadar keşfedilen en özgün eserlerden biri olan bu amulet, üzerinde yapılan detaylı çalışmalar sonucunda elde edilen bilgilerle daha da büyük bir öneme sahiptir.” şeklinde konuştu. Bu bulgu, antik dönem mücadelesinin ve hastalıklarla savaşmanın bir yansıması olarak tarih sahnesinde yerini almakta.
ANTİK DÖNEMDE KANSERİN BİLGİ KÖKENLERİNE IŞIK TUTUYOR
Özhanlı, sözlerini sürdürerek, kolyenin antik dünyada kanserle ilgili bilgilere nasıl ışık tuttuğuna dair bilgiler paylaştı. Örneğin, hastalığı bulunan bir babanın kızını iyileştirmek amacıyla hazırlattığı bu kolyenin bir yüzünde yengeç figürü, diğer yüzünde ise iyileşme umudunu sembolize eden yazılı sözler yer almaktadır. Burada dikkat çeken nokta, kanserli tümörlerin yengece benzetilmesinin kökeninde yatan mantık. Çünkü “karkinos” kelimesi, Yunanca’da yengeç anlamına gelmektedir. Modern tıp dilinde kullanılan “kanser” kelimesinin de kökeni bu aynı kelimeden gelmektedir.
Bu tür tılsımlı taşların, Helenistik dönemden başlayarak milattan sonra 4. yüzyıla kadar yaygın bir şekilde kullanıldığı biliniyor. Antiokheia’da bulunan bu kolye ise Anadolu’da günümüze dek ulaşan en iyi korunmuş örnekler arasında yer almakta ve içeriği bakımından en anlamlı yazı ve resimlere sahip olduğunun altı çizilmektedir.
Sonuç olarak, Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nde bulunan bu tılsımlı kolye, sadece bir süs eşyası olmanın ötesinde, antik dönemin hastalıklar karşısındaki sosyal ve kültürel anlayışını yansıtan önemli bir obje olarak tarihteki yerini almıştır.
