Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) yerli yazılımlarla yapımına karar verdiği derin kuyu deprem gözlem istasyonu kurma projesini duyurdu. Bu istasyon, depremlerin daha etkili bir şekilde izlenmesi amacıyla tasarlanmıştır.
AFAD’ın Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü olan Prof. Dr. Orhan Tatar, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili olarak 53 binin üzerinde vatandaşın yaşamını yitirdiğini hatırlatmıştır. Bu depremlerin üzerinden neredeyse iki yıl geçtiğini belirten Tatar, bu süreçte çok yoğun bir iyileştirme faaliyetleri başlatıldığını ve yaklaşık 450 bin kişilik hak sahipliği belirlendiğini ifade etti.
Tatar, “Asrın felaketi” olarak nitelendirilen bu depremin herkes için önemli dersler çıkardığını ve sonucunda birçok çalışma yapıldığını dile getirdi. Bu çalışmaların arasında “Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi” yer alıyor. Bu proje çerçevesinde 485 diri faya öncelik verildiği, 132 faya ise Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), AFAD, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve 24 üniversiteden uzmanların araştırmalar gerçekleştirdiği bildirildi. Elde edilecek sonuçlarla Türkiye’nin diri fay haritası ve deprem tehlike haritasının güncellenmesi planlanıyor.
Tatar, “ikincil afet” olarak adlandırılan kaya düşmesi, heyelan, çığ ve obruk gibi doğal afet türlerine yönelik de önlem projeleri geliştirdiklerini vurguladı. Son üç yılda özellikle Karadeniz Bölgesi’nde meydana gelen yoğun sel ve taşkın olaylarının önlenmesine yönelik olarak, Artvin’den Kırklareli’ne kadar 14 ilde Devlet Su İşleri (DSİ) ile işbirliği yapılarak dere yataklarında ıslah çalışmaları yürütüldüğünü kaydetti.
“KAPASİTEMİZİ DOST VE KARDEŞ ÜLKELERE DE AKTARMAK İÇİN ÇABA GÖSTERİYORUZ”
Türkiye’nin ulusal sismik ağını geliştirmeye sürekli olarak devam ettiklerini belirten Tatar, Türkiye’nin Avrupa’nın en büyük deprem gözlem ağına sahip ülkesi olduğunu, toplamda 1187 istasyon ile bu unvana sahip olduklarını ifade etti. 2025 yılı itibariyle bu istasyon sayısının 1200’ün üzerine çıkacağını vurguladı.
Tatar, ülke içerisinde bu gözlem ağını genişletmenin yanı sıra, aynı zamanda bu kapasiteyi dost ve kardeş ülkelere de aktarabilmek amacıyla çalışmalara devam ettiklerini belirtti. 2024 yılında Azerbaycan’ın Şuşa kentinde büyük bir derin kuyu deprem gözlem istasyonunu faaliyete geçirdiklerini ve milli deprem yazılımlarının transfer edildiğini anlattı. Şimdi ise aynı süreçlerin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne aktarıldığını ve 2025 yılı itibarıyla hem yazılımların hem de derin kuyu deprem gözlem istasyonunun tamamlanacağını duyurdu.
Erenköy’de kurulumu devam eden yeni istasyonun, 0.1 büyüklüğündeki mikro depremleri ölçme kapasitesine sahip olacağı ifade edilmiştir. Sistem, 100 metre derinliğine kadar farklı sensörlerden oluşacak. Bu kurulum sayesinde Doğu Akdeniz bölgesindeki sismik aktivitenin daha sağlıklı bir şekilde izlenmesi hedeflenmektedir.
