Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) bünyesinde yürütülen bir projeyle, yüksek dayanım gerektiren inşaat uygulamalarında kullanılan reaktif pudra betonu, ferrokrom ve lastik liflerine dayanarak düşük maliyetli ve çevre dostu bir şekilde üretilmiştir. Bu çalışma, SUBÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Metin İpek’in danışmanlığında, inşaat yüksek mühendisi ve jeofizik mühendisi İbrahim Atlı tarafından gerçekleştirilen “Ferrokrom Atıkları ile Üretilen Geri Dönüştürülmüş Lif Takviyeli Yeşil Reaktif Pudra Betonlarının Balistik Özelliklerinin İncelenmesi” başlıklı doktora tezi çerçevesinde olmuştur.
Tez süresince, reaktif pudra betonunun maliyetinin düşürülmesi ve dayanıklılığının artırılmasına yönelik çeşitli çalışmalara imza atılmıştır. Betonun içeriğinde yüksek miktarda kullanılan krom, yine atık formundaki ferrokromdan sağlanırken, lif takviyesi için ömrünü tamamlamış lastiklerden faydalanılmıştır. Bu şekilde atıkların bertaraf edilmesi ile maliyetler düşürülmüş ve aynı zamanda betonun dayanıklılığı artırılmıştır.
“İSTEDİĞİMİZ MALİYETLERDE DOĞAYLA DOST YÜKSEK PERFORMANSLI BETON ÜRETEBİLDİK”
Prof. Dr. Metin İpek, yüksek performanslı betonların genellikle yüksek maliyetler nedeniyle sınırlı kullanıma sahip olduğunu belirtmiştir. Ancak bu çalışmayla birlikte maliyetleri düşürmeyi ve çevre dostu betonu üretmeyi başardıklarını ifade eden İpek, “Sonuç olarak istediğimiz maliyetlerde doğayla dost, yüksek performanslı beton üretebildik.” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
İpek, reaktif pudra betonu üretiminde yüksek kalitedeki agregaların kullanıldığını ancak bu materyallerin pahalı olduğunu aktarmıştır. Ferrokrom üretimi sırasında Elazığ’da ortaya çıkan atıkların değerlendirilmesi, çevresel açıdan büyük bir avantaj sağlarken, bu atıkların içinde bulunan %2-3 oranındaki krom, yüksek performanslı beton üretiminde ciddi katkı sağlamaktadır. Bu durumu değerlendirerek, ferrokrom atıklarını yalnızca nakliye maliyetleri ile kullanmaya yönelik çalışmalar yapılmıştır.
Yüksek miktarda çelik lifin betonda yer aldığını, bunun maliyetin büyük bir kısmını oluşturduğunu söyleyen İpek, çelik lif yerine otomobil lastiklerinden elde edilen liflerin tercih edildiğini, bu liflerin de çelik liflerle içerik olarak benzerlik taşıdığını belirtmiştir. Bu sürecin ardından elde edilen lifler sınıflandırılmış ve işlenerek yüksek performanslı betonlarda kullanılmıştır.
“TÜBİTAK SAGE’DE YAPMIŞ OLDUĞUMUZ TESTLERDE SAĞLAMLIK SONUCUNA VARDIK”
İbrahim Atlı, yüksek maliyetli betonların giderlerini azaltmak amacıyla atık materyallerin kullanıldığına vurgu yapmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de yüksek yoğunlukla ferrokrom atığını kullanarak betonun içeriğine kaliteli bir malzeme ekleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ferrokrom, betonun içinde kuvars malzemesi yerine kullanılmıştır. Ayrıca, liflerin yerine de ömrünü tamamlamış lastiklerden elde edilen teller kullanıldığı belirtilmiştir. Bu uygulamalar sonucunda, maliyetin %50 azalması sağlanmış ve dayanımda yaklaşık C200 megapascal değerlerine ulaşılmıştır.
Reaktif pudra betonunun, savunma sanayisinde, askeri mevzilere, sınır güvenliğine, cephaneliklere ve uzun ömür ile dayanım gerektiren diğer yapılar için kullanılması hedeflenmektedir. Atlı, atık malzemeleri hav
