Bakanlık tarafından hazırlanmış olan “Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 2023 yılında Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu yeni düzenleme, özellikle kayıt dışı üretim ve ticaretin önlenmesine odaklanmaktadır.
Düzenleme ile birlikte, “Tütün Mamulleri, Makaron, Yaprak Sigara Kağıdı ve Alkollü İçkilerde Ürün İzleme Sistemi Uygulama Genel Tebliği” çerçevesinde oluşturulan “Ürün İzleme Sistemi”nin kapsamı genişletilmiştir. Bu değişiklikler ile birlikte, tütün mamullerinin izlenebilirliği artırılmaya çalışılmaktadır.
Yeni yönetmelik ile birlikte, makine çalıştırma testi, ürün denemesi ve deneme üretimi süreçlerinde test bandrol kullanılması zorunluluğu getirilmiştir. Ayrıca, üretim tarihi ve ürün kodlama bilgilerinin birim paketler üzerine üretim sırasında basılması zorunlu hale getirilmiştir. Bu uygulama ile birlikte, üretim tarihlerinin bandrol aktivasyon tarihleri ile uyumlu olması da mecburi kılınmıştır.
Tütün ithalatı sadece, tütün mamulleri üreten firmalar ve tütün işleme tesisi sahipleri tarafından gerçekleştirilebilecektir. Ayrıca, ihraç edilecek tütün mamullerinin, yurt içi piyasaya arz edilen ürünlerin birim paket ve grupman ambalajlarının kullanılması yasaklanmıştır. Bu sayede, iç pazarın korunması ve kalite kontrolünün sağlanması hedeflenmektedir.
Faaliyetine Son Verilen Üretim Tesisleri
Düzenlemede, faaliyetine son verilmiş üretim tesislerinde mevcut olan makineler, ham maddeler, ürünler ve bandroller ile ilgili işlem prosedürleri net bir şekilde belirlenmiştir. Bu amaçla, üretim tesisini devralan kişinin teminat vermesi ve devredenin yanı sıra devralanın idari para cezası ve vergi borçlarını belgelendirmesi gerekmektedir.
Ayrıca, vergi ve SGK borçlarını yapılandıran firmaların tesis devri sırasında, bu yapılandırma kapsamındaki borçların tamamının ödenmiş olması şartı aranmaktadır. Bu uygulama, hukuki ve mali düzenlemelerin daha da sağlamlaştırılmasına hizmet etmektedir.
Bunun yanı sıra, ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi için başvuru ve izin koşullarında yapılan revizeler sonucunda, düzenlenen uygunluk belgesinin o ürünlerin üretildiği tesisin devredildiği gerçek veya tüzel kişiler dışında bir başka kişiye devredilmesi mümkün olmamaktadır. Bu durum, izlenebilirliği artırırken, haksız rekabetin önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Aynı marka altında piyasaya arz edilecek mamulat çeşitlerinin, yalnızca bir üretici veya ithalatçı tarafından sunulmasına izin verilmektedir. Ayrıca, şark tipi tütün ile tütün tozu ithalatı kesinlikle yapılamayacaktır. Bu sınırlamalar, sektördeki standartları yükseltmek ve tüketici sağlığını korumak amacıyla yapılmaktadır.