Türk Çoban Köpekleri ve Gen Islah Çalışmaları
TİGEM (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü) tarafından 1992 yılında Karacabey İşletmesi’nde başlatılan gen ıslah çalışmaları, Türk çoban köpeklerinin ırklarının saflaştırılmasına yönelik önemli adımlar atmıştır. Bu süreç, çaprazlama ile gerçekleştirilen ıslah çalışmaları sonucunda, köpeklerin soy kütüğüyle kayıt altına alınması ile daha da güçlenmiştir. Bu soy kütüğü takip sistemi, yakın akrabalıkların önüne geçerek Anadolu’ya özgü safkan gen kaynaklarının korunmasına katkı sağlıyor.
Köpekçilik Ünitesi, 28 dönüm alan üzerine kurulmuş olup, 1996 yılından itibaren köpeklerin üretim ve satışı gerçekleştirilmektedir. Özellikle Kangal ve Akbaş cinsleri, bu köpekleri almak için aylarca beklemek isteyen sürü sahipleri ve hayvanseverler tarafından yoğun ilgi görmektedir. Ünitede yılda yaklaşık 200 yavru dünyaya gelmekte ve bu sayı devamlı olarak artmaktadır. Üretilen çoban köpeklerinin 6 binden fazlası, now sahiplerine ulaşmıştır.
Sıra Bekleyenler ve Yetiştiricilerin Bilgileri
Köpekçilik Ünitesi’nde görevli hayvan besleme teknikeri Seydi Vakkas Karaoğlan, tesiste mevcut kapasiteleri hakkında bilgi vererek, “40 baş açık sistem ve 133 baş kapalı sistem olmak üzere toplam 173 başlık kapasiteyle çalışmalarımızı sürdürmekteyiz,” dedi. TİGEM’in köpek yetiştirme amacının en önemli yönü, gen kaynaklarının korunmasıdır. Karaoğlan, “Üretim ve satışlarımız devam ediyor. Şu anda elimizde 24 baba, 67 ana, 9 genç erkek, 12 genç dişi, 45 erkek yavru ve 49 yavru dişi olmak üzere toplam 206 köpek bulunmaktadır. Bunlardan 104’ü Kangal, 102’si ise Akbaş cinsindendir,” şeklinde açıklama yaptı.
Karaoğlan, köpek satın alanların içindeki profilin genellikle çiftlik, villa, bahçeli ev ve fabrika sahipleri olduğunu belirtti. Hayvan sahiplerinin tehlikeli cinslerden uzaklaşarak daha güvenilir ırklara yönelişinin arttığını söyleyen Karaoğlan, “Yılda 150-200 yavru satışı gerçekleştiriyoruz. Tesisimizde kırma (melez) olmadığı için tüm köpeklerimiz safkan olup yoğun talebe bağlı olarak bir sıra oluşuyor. Burada kırma olmaması, insanlar arasında güven oluşturuyor. Şu anda 200’e yakın insan, Kangal ve Akbaşlar için sırada bekliyor,” dedi. Ayrıca, yavru fiyatlarının dişi ve erkek fark etmeksizin 12 bin lira olduğunu ve satış taleplerinin sürekli devam ettiğini ifade etti. Alıcıların dilekçe ile veya telefonla başvuruda bulunarak sıraya alındığını aktardı.
Kangal ve Akbaş Yavru Satışı
Seydi Vakkas Karaoğlan, ortalama 3 aylıkken satılan yavrulara herhangi bir eğitim verilmediğinin altını çizerek, “Bu cinslerdeki çoban köpekleri, kime alışırlarsa onu sahibi olarak kabul eder,” şeklinde belirtti. Yavru köpeklerin satışını 2 ayını tamamladıktan ve ana sütünden ayrıldıktan sonra gerçekleştirdiklerini vurguladı ve “Aileler, köpekleri sahipleniyor ve onlara evlatları gibi bakıyorlar. Kendilerine verilen eğitimle, bir süre içinde Kangal ve Akbaşlar, dünyadaki en zeki köpekler haline geliyor,” diye ekledi.
Karaoğlan, 1996 yılından itibaren yapılan tüm satışların sertifikalı ve şecereli olduğunun altını çizerken, şunu da belirtti: “2021 yılından bu yana müşterilere pasaportlu ve çipli köpek satışı da yapıyoruz. Akbaşların varlığı, 1960’lı yıllardaki Bursa Merinos Fabrikası’nda çekilen fotoğraflarda görülmektedir. Ayrıca, Kangallarımız, Sivas Ulaş Tarım İşletmesi’nden 1992 yılında getirilen 8 ana ve bir baba köpekle
