Bakanlık, kayıt dışı ekonomi ile mücadele amacıyla çeşitli tedbirleri hayata geçirmek üzere perakende satış fişi ve fatura gibi mali belgelerin düzgün ve zamanında düzenlenmesi ile kartla ödeme olanaklarının artırılmasına yönelik sistemleri devreye soktu.
2013 yılında uygulamaya konulan bir sistemle, perakende işletmelerinde banka kartlarıyla ödeme yapılabilmesine imkan tanıyan seyyar EFT-POS cihazlarıyla fiş düzenleyen ödeme kaydedici cihazlarının entegre edilmesi hedefleniyor. Bu yenilik, yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılmasını sağlamayı amaçlıyor.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar aracılığıyla yapılan banka kartı tahsilatlarında, slip ve ödeme kaydedici cihaz fişleri birleşik bir belge olarak düzenlenmeye başlandı. Bu uygulama, karşılaşılan bazı suistimalleri önlemek için önemli bir adım oldu.
Suistimallere karşı önlemler
Seyyar EFT-POS cihazları üzerinden gerçekleştirilen tahsilatların kayıtdışı kalması, mevzuata aykırı borç para verme gibi durumların yaşanmaması adına bu uygulama etkili bir önlem sundu. Ayrıca, eski nesil ödeme kaydedici cihazların kullanımına bir takvim doğrultusunda son verilmesi, yeni nesil cihazlara geçişin sağlanması planlandı.
Bu dönüşüm konusunda yaşanan gecikmeler üzerine, 30 Aralık 2023 tarihinde yayımlanan tebliğle, dönüşümün en geç 1 Temmuz 2024 tarihine kadar tamamlanmasına karar verildi. Tebliğ ile birlikte, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar aracılığıyla banka kartlarıyla ödeme kabul edilmesi zorunluluğu getirildi.
Yanı sıra, kanun değişiklikleri ile tahsilatların başkalarının adı veya hesaplarıyla yapılması, diğer kişilere ait ödeme sistemlerinin kullanılması gibi durumlarla ilgili özel ceza düzenlemeleri de getirildi.
Bankalara yazı, mükelleflere mektup
Bakanlık, seyyar EFT-POS cihazlarının mükellefler tarafından kullanılmaya devam edildiğini tespit ederek tüm banka ve ödeme kuruluşlarına yazı yazdı. Bu yazıda, perakende mal ve hizmet sunan işletmelere daha önce hatalı olarak verdikleri seyyar EFT-POS cihazlarının kullanımına son verilmesi ve bunların yeni nesil cihazlarla değiştirilmesi talep edildi.
Yapılan denetimlerde, perakende mal satan veya hizmet sunan mükelleflerin kullanması yasak olmasına rağmen seyyar EFT-POS cihazı kullandıkları belirlendi. Bu durumdaki mükelleflere SMS ve mektup gönderilerek, cihazların kullanımına son vermeleri ve yeni nesil cihaz temin etmeleri istendi.
Tespit edilen her yasaklı kullanım için, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflere 20 bin lira, işletme hesaplarıyla defter tutanlara ise 10 bin lira ceza uygulanacak. Ayrıca, bu cihazları geri almayan banka ve ödeme kuruluşlarına 200 bin lira ceza kesilecek.
Önlemler kararlılıkla devam ediyor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kayıt dışı ekonomi ile mücadelenin önemine vurgu yaptı. Vergide adaletin sağlanması ve vergi uyum düzeyinin artırılması hedefleri doğrultusunda çalışmaların devam edeceğini belirtti.
Şimşek, hatalı POS cihazlarının kullanımına son verilmesi ve bunların yerine yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar verilmesinin kayıt dışı ekonomi ile mücadelede kritik bir öneme sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca, bu değişimi gerçekleştirmeyen mükellefler ile banka ve ödeme kuruluşlarına ceza uygulanacağını sözlerine ekledi.
