Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda önemli bir diplomatik başarı olarak kabul edilen Mudanya Mütarekesi, 102. yıldönümünde coşku dolu bir törenle kutlandı. Mudanya Belediyesi’nin düzenlediği etkinlik, “Kuruluşta İmzamız Var / 9 Gün: Barışa Giden Yol” temasıyla, müzakerelerin başladığı 3 Ekim’den bu yana süren kutlamaların bir parçası oldu. Mütareke Evi önünde gerçekleştirilen etkinliğe, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel, İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker, milletvekilleri, belediye başkanları, çok sayıda davetli ve Mudanyalılar katılım gösterdi.
Törende açılış konuşmasını yapan Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, kurtuluş mücadelesini diplomasi zaferiyle taçlandıran Mudanya Mütarekesi’nin önemine vurgu yaptı. Dalgıç, “Bağımsızlık mücadelesini veren başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Mudanya Mütarekesi’nde imzası olan İsmet İnönü’ye minnetle anıyor, 102 yıl önce burada cesur bir sesi duyduğumuz için gurur duyuyoruz” dedi. Konuşmasında, Mudanya Mütarekesi’nin bağımsızlık meşalesini yeniden parlatan bir anı simgelediğinin altını çizdi.
Başkan Dalgıç, sözlerine devam ederek, “Dünya genelinde savaşların, çatışmaların ve acıların hâkim olduğu günümüzde, Mudanya’dan tüm dünyaya bir barış çağrısı yapmak istiyorum. Barışa olan ihtiyacımız her zamankinden daha fazla.” ifadelerini kullandı. Bu tarihi günde barışın, kardeşliğin ve Cumhuriyet’e olan bağlılığın yeniden haykırıldığını ifade etti.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel, Mudanya Mütarekesi’nin kutlanmasında Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç’ın heyecanına ortak olmaktan mutluluk duyduğunu belirtti. Özel, mütarekenin milli mücadelenin cephedeki başarısını masada büyük bir kazanıma dönüştüren önemli bir süreç olduğunu vurguladı. İsmet İnönü’nün Mudanya sonrası Lozan’da Türkiye Cumhuriyeti’nin kabulünü sağladığını hatırlattı.
Özel, Mudanya’daki diplomatik zaferin askeri zaferin ardından geldiğine dikkat çekti. Lozan’da güçlü bir müzakereci olarak karşımıza çıkan İsmet Paşa’nın tarihi duruşunu aktaran Özel, bu özel günde Mudanya’nın insanlarıyla bir arada olmaktan gurur duyduğunu ifade etti.
İstanbul Üniversitesi Siyasi Tarih Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ö. Alkan ise Mudanya Mütarekesi’nin yalnızca askeri bir anlaşma değil, dünya tarihinde nadir görülen siyasi ve diplomatik bir anlaşma olduğunu söyledi. Alkan, “Mudanya Mütarekesi bizlere barış ve bağımsızlık mirası bıraktı; bunun kalıcı olması dileğiyle.” dedi.
Törende Mudanya Mütarekesi’nin imza anı da sahnede canlandırıldı. Ayrıca Mudanya Belediyesi Çok Sesli Çocuk Korosu ve ÇYDD Yaylı Çalgılar Topluluğu, minik bir konserle barış için şarkılar seslendirdi.
Bu yıl üçüncü kez dağıtılan Mudanya Mütarekesi Barış Yolu Ödülü’nün, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel’e takdim edildiği etkinlikte, ödül elden ele geçerken Yüksel, böyle bir ödül almanın kendisi için bir onur olduğunu ifade etti.
Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, anısına konuklara barış ve dostluğun simgesi olan zeytin fidanı hediye etti. Tören, Mütareke Evi Müzesi’nde gerçekleştirilen “Tarih Yapan İnönü” sergisinin ziyaretinin ardından, barışın simgesi olan zeytin yapraklarından hazırlanan çelengin denize bırakılmasıyla sona erdi. Bu davranışla birlikte Mudanya’dan tüm dünyaya yeniden bir barış çağrısı yapıldığı ifade edildi.