İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Kimya Ödülü’nün sahipleri belirlendi.
Yapılan açıklamaya göre, David Baker, “bilgi-işlemsel protein tasarımı” konusundaki çalışmaları nedeniyle ödülün yarısına layık görülürken, Demis Hassabis ve John Jumper ise “protein yapı tahmini” alanındaki katkıları dolayısıyla ödülün diğer yarısını kazandı.
Hassabis ve Jumper’ın, proteinlerin karmaşık yapılarının tahmin edilmesini sağlayan “AlphaFold2” adlı yapay zeka modelini geliştirmeleri, ödüle giden yolda önemli bir adım olarak değerlendirildi. Bununla birlikte, Baker’ın tamamen yeni tür proteinler inşa etmesi de ödülün sahibi olmasında etkili oldu.
2023 Nobel Kimya Ödülü ise, kuantum noktalarının keşfi ve sentezi üzerine yaptıkları çalışmalarla Moungi Gabriel Bawendi, Louis E. Brus ve Alexei I. Ekimov’a verilmişti.
David Baker kimdir?
David Baker, 6 Ekim 1962 tarihinde ABD’nin Seattle kentinde doğmuştur. 1984’te Harvard Üniversitesi’nden lisans diplomasını aldıktan sonra, 1989 yılında biyokimya alanında doktorasını Berkeley Üniversitesi’nde tamamladı.
Protein alanındaki çalışmalarıyla dikkat çeken Baker, günümüzde Washington Üniversitesi’nde Protein Tasarımı Enstitüsü Başkanlığı görevini yürütmektedir.
Demis Hassabis kimdir?
Demis Hassabis, 27 Temmuz 1976 tarihinde Londra’da dünyaya gelmiştir. Eğitiminin temelini Cambridge Üniversitesi’nde alan Hassabis, bilgisayar bilimleri ve yapay zeka üzerine önemli çalışmalara imza atmıştır.
Google’ın yapay zeka şirketi DeepMind’ın kurucularından biri olan Hassabis, bu alandaki katkılarıyla tanınmaktadır.
John Jumper kimdir?
John Jumper, 1985 yılında ABD’nin Arkansas eyaletinin Little Rock kentinde doğmuştur. Lisan eğitimi aldıktan sonra, Vanderbilt Üniversitesi’nden mezun olmuştur ve Chicago Üniversitesi’nde doktorasını tamamlamıştır.
Nobel Ödülleri hakkında
Nobel Ödülleri, İsveçli iş adamı Alfred Nobel’in vasiyeti doğrultusunda, 9 Haziran 1900 tarihinde kurulan Nobel Vakfı aracılığıyla verilmektedir. Bu ödüller, insanlığa hizmet eden kişilere veya kuruluşlara dünya çapında en saygın ödüller arasında yer almaktadır.
Nobel Ödülleri, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp dallarında, en başarılı kabul edilen bireylere veya kuruluşlara İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından takdim edilmektedir.
Ek olarak, 1968 yılında İsveç Merkez Bankası tarafından Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesi kararlaştırılmış ve ilk ödül 1969’da verilmiştir.
Her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen bir törenle ödüllerin sahiplerine verilmesi geleneği sürdürülmektedir.
Tarih boyunca, Nobel Ödülleri’nin 1901 yılındaki ilk verilmesinden bu yana bazı yıllar ödül iptali yaşanmış, bu durum genellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşmiştir. Ayrıca, COVID-19 pandemisi nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında da ödül törenleri gerçekleştirilememiştir.
