Türkiye’de çevre koruma stratejileri çerçevesinde önemli bir adım atıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2025 yılı itibarıyla bazı ürünlerden alınacak geri kazanım katılım payı (GEKAP) tutarlarını belirledi. Bu gelişme, geri dönüşümle ilgili bilinçlendirici çalışmaların bir parçası olarak dikkat çekiyor.
Bakanlığın yayımladığı “2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Alınacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarına İlişkin Tebliğ”, Türkiye’de geri dönüşüm sürecine ilişkin yeni düzenlemeleri içermektedir. Tebliğ, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve çeşitli ürünlerin geri kazanım katılım payı tutarları, 2024 yılında belirlenen %43,93 oranındaki yeniden değerleme oranına göre artırılmıştır.
Yeni belirlenen tutarlar, çevre koruma bilincini artırmak ve geri dönüşüm oranlarını yükseltmek amacıyla yapılmıştır. 2025 yılından itibaren uygulanacak geri kazanım katılım payları şöyle sıralanmıştır:
- Plastik poşet: 86 kuruş
- Lastik: 27 lira
- Çinko karbon piller: 27 lira
- Madeni yağ: 6 lira 70 kuruş
- Bitkisel yağ: 6 lira 70 kuruş
- İlaç: 14 kuruş
- Plastik ambalajlardaki 0,33 litreye kadar olan içecek ambalajı: 8,6 kuruş
Bu yeni düzenleme, geri dönüşüm işlemlerinin maliyetlerini artırmadan daha sürdürülebilir bir çevre anlayışını desteklemeyi hedefliyor. Geri kazanım katılım paylarının artması, aynı zamanda ürünlerin geri dönüşüm oranlarını artırmayı da amaçlamaktadır. Bu durum, atıkların doğru bir biçimde yönetilmesi ve doğal kaynakların korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
Söz konusu tebliğ ile birlikte, insanların geri dönüşüm konusunda daha hassas davranmaları teşvik edilmekte; böylece çevresel sorunların azaltılması hedeflenmektedir. Gerçekleşen düzenleme, sadece devletin değil, aynı zamanda toplumun da çevreye olan sorumluluğunu arttırmayı amaçlıyor. Böylelikle, bireylerin ve kurumların geri dönüşüm konusunda daha bilinçli adımlar atması yönünde önemli bir fırsat sağlanmış olmaktadır.
Sonuç olarak, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan bu geri kazanım katılım payı düzenlemeleri, Türkiye’nin çevre koruma politikasında bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilir. Bu düzenleme ile birlikte, geri dönüşüm ve atık yönetimi süreçlerinin daha etkili bir şekilde işlemesi beklenmektedir.